Węgiel aktywny jest bardzo znanym złożem filtracyjnym, wykorzystywanym powszechnie w uzdatnianiu wody. Jego właściwości są niezwykłe, ale co dokładnie jest w stanie usunąć z wody? Oto lista najpopularniejszych zanieczyszczeń, z którymi poradzi sobie węgiel aktywny!
Węgiel aktywny jest jedynym z najpopularniejszych rodzajów złóż filtracyjnych, stosowanych zarówno w dużych, centralnych stacjach uzdatniania wody, filtrach narurowych, jak też filtrach kuchennych. Oczyszczanie wody na bazie węgla aktywnego jest wykorzystywane nie tylko w gospodarstwach domowych, ale również w dużych systemach, działających w zakładach przemysłowych. Dlaczego węgiel aktywny jest tak popularny? Jakie dokładnie zanieczyszczenia usuwa z wody? Dlaczego eksperci w uzdatnianiu wody tak chętnie go polecają?
O węglu aktywnym
Węgiel aktywny ma wyjątkowe właściwości i jest w stanie usunąć z wody nawet do 99% całkowitej zawiesiny, lotnych związków organicznych, metali ciężkich, chloru, chloramin, całej gamy innych zanieczyszczeń. Najważniejszą funkcją jest poprawa właściwości organoleptycznych, jak: smak, zapach, barwa.
Jego działanie oparte jest głównie na procesie adsorpcji, czyli pochłanianiu zanieczyszczeń. Z kolei w przypadku chloru oraz jego pochodnych, węgiel aktywny jest katalizatorem. W wyniku zetknięcia substancji dochodzi do przemiany wolnego chloru w chlorowodór. Niektóre rodzaje węgla aktywnego są w stanie usunąć z wody nawet mangan i siarkowodór. Jednak należy liczyć się, że w przypadku usuwania tych zanieczyszczeń, węgiel aktywny o wiele szybciej wytraci swoje funkcje i nie będzie w stanie działać tak efektywnie, jak w założeniach.
Węgiel aktywny nie sprawdzi się, jeśli zaistnieje konieczność usunięcia z wody rozpuszczonych zanieczyszczeń nieorganicznych. Nie będzie też w stanie dobrze oczyścić wody z substancji powodujących powstawanie osadów. Nie usunie z wody twardości.
Dokładne informacje o działaniu węgla aktywnego, o tym, w jaki sposób jest wytwarzany i jak działa znajdziecie w artykule: Węgiel aktywny, czyli adsorpcja doskonała
Różne rodzaje węgla aktywnego w filtrach do wody
Istnieją różne rodzaje węgla aktywnego i różne rodzaje materiałów, z których jest wytwarzany. Węgiel aktywny, węglowi nierówny. To oznacza, że nie wszystkie będą działały z taką samą skutecznością i nie wszystkie będą tak samo trwałe. Węgiel aktywny jest w stanie usunąć o wiele wyższe stężenia zanieczyszczeń niż zwykły węgiel. Im więcej węgla aktywnego w filtrze, tym dokładniejszy proces uzdatniania wody oraz większa żywotność samego złoża filtracyjnego.
Wkłady z węglem aktywnym zazwyczaj występują w dwóch rodzajach. Są to wkłady wypełnione granulowanym węglem najczęściej oznaczanym jako (GAC) oraz bloki węglowe. Wśród wkładów w sklepach specjalistycznych pojawiają się także opisane jako bitumiczne i antracytowe.
Wkłady z węglem granulowanym zapewniają dużą chłonność chloru oraz substancji organicznych. Im dłuższy czas kontaktu wody z wkładem, tym lepsze efekty oczyszczania wody. Ten rodzaj wkładu ma tendencję do pylenia i może zdarzyć się, że granulki przedostaną się w głąb instalacji. Z tego właśnie powodu bardzo często po tym wkładzie stosowany jest jeszcze wkład szlifujący, mechaniczny, węgiel sprasowany. Blok węglowy to zwarta masa. Takie wkłady wytwarzane są, dzięki sprasowaniu węgla bitumicznego do postaci bloku. Zazwyczaj tą postać stosuje się w przypadkach, kiedy nie ma wymogu usuwania pozostałości zanieczyszczeń mechanicznych – takie cząsteczki oczywiście są możliwe do wyłapania, jednak mogą mocno zapychać wkład.
Węgiel bitumiczny jest podstawową postacią węgla aktywnego i charakteryzuje go duża pojemność sorpcyjna. Ten rodzaj węgla jest podatny na pylenie, jednak chętnie wykorzystywany, jako część procesu uzdatniania wód pochodzących z silnie zanieczyszczonych ujęć wodociągowych i powierzchniowych. Węgiel antracytowy to ostatni z rodzajów. Zazwyczaj występuje zmieszany wraz z węglem bitumicznym oraz kokosowym.
Zdarza się, że złoża zawierające węgiel aktywny posiadają też jony srebra w swoim składzie. Te wykazują właściwości antybakteryjne. Dzięki temu na powierzchni węgla aktywnego nie zaczynają namnażać się żadne mikroorganizmy, a sam proces uzdatniania wody jest niezwykle higieniczny.
Za jeden z najlepszych rodzajów węgla aktywnego uznawany jest węgiel kokosowy. Jego powierzchnia właściwa to aż 1000 m2/g. Do tego ma znacznie większą ilość mikroporów w porównaniu z innymi rodzajami.
Jakie zanieczyszczenia usuwa z wody węgiel aktywny?
Badania przeprowadzane przez Environmental Protection Agency w Stanach Zjednoczonych wykazały, że filtry wypełnione węglem aktywnym są w stanie usunąć z wody od 60 do 80 różnych rodzajów substancji chemicznych. Dość skutecznie radzą sobie z kolejnymi 30-stoma, natomiast w umiarkowanym stopniu radzą sobie jeszcze z 22. Dokładność i rodzaje usuwanych zanieczyszczeń są w dużym stopniu uzależnione od rodzaju i jakości węgla aktywnego. Badania były prowadzone w odniesieniu do wody pochodzącej z sieci wodociągowej. EPA zaleca właśnie tą metodę uzdatniania wody w przypadku chęci eliminacji: herbicydów, pestycydów, nieorganicznych zanieczyszczeń występujących w wodzie.
Chlor i jego pochodne
Jednym z zanieczyszczeń, z którymi możemy mieć do czynienia w wodzie jest chlor oraz jego pochodne. Ta substancja może być wyczuwalna niezależnie od tego, czy korzystamy z wody ze studni, czy może z wody z własnego ujęcia. Chlor oraz jego pochodne nie muszą, aczkolwiek zdarza się, że mają negatywny wpływ na zmianę właściwości organoleptycznych wody, jak jej smak oraz zapach. Powoduje, że woda staje się dość nieprzyjemna w użytkowaniu, zwłaszcza podczas kąpieli. Może prowadzić do podrażnień skóry, powstawania zaczerwienień, nasilania stanów alergicznych. Więcej o tym dowiecie się z artykułu: Oto zanieczyszczenia, które mogą doprowadzić do problemów ze skórą
Chlor oraz jego pochodne są zazwyczaj pozostałościami dezynfekcji. To nadal jeden z najtańszych i najbardziej popularnych sposobów dezynfekcji instalacji i zabezpieczenia odcinków przed wystąpieniem mikroorganizmów. Podczas tego procesu może jednak dochodzić do powstawania produktów ubocznych. Więcej o tym w artykule: Chlorowana woda z kranu
Fosforan
Węgiel aktywny będzie w stanie usunąć z wody fosforan. Jego obecność w wodzie może wynikać z nieszczelności kanalizacji, spływów środków chemicznych z zakładów przemysłowych. Fosforan ma duże znaczenie w przypadku prawidłowego wzrostu roślin, może prowadzić do powstawania większej mętności wody.
Środki farmaceutyczne
Środki farmaceutyczne należy rozumieć jako syntetyczne lub naturalne substancje chemiczne, pochodzące z leków dostępnych na receptę oraz bez, a także leków weterynaryjnych. Tego typu zanieczyszczenia mogą przedostawać się do wody z nieszczelnych szamb. Wiele osób po prostu wyrzuca leki, zwłaszcza te przeterminowane, do toalety. Nie do końca rozwiązane są kwestie dotyczące utylizacji leków, przez co dochodzi do właśnie takich sytuacji. Farmaceutyki mogą spływać do wody wraz z odchodami zwierząt (weterynaryjne), na terenach rolniczych – tam również niekiedy występują problemy ze ściekami rolniczymi.
Pestycydy
Węgiel aktywny bardzo dobrze radzi sobie z pestycydami. Przeprowadzane testy wykazały, że jest w stanie usunąć 14 najczęściej występujących i najbardziej spopularyzowanych substancji tego typu. Pestycydy należy rozumieć jako wszelkiego rodzaju substancje służące unicestwianiu, odstraszaniu, kontrolowaniu form roślinnych i zwierzęcych, uznawanych za szkodliwe. Wśród pestycydów można wymienić: herbicydy, fungicydy, insektydy. Takie środki są często i intensywnie wykorzystywane w celu ochrony upraw rolniczych. W związku z tym z łatwością mogą przenikać do głębszych warstw gleby i warstw wodonośnych. Ich regularne spożywanie wraz z wykorzystywaną wodą może doprowadzić do negatywnych skutków zdrowotnych, które mogą ujawnić się nawet dopiero po latach.
Herbicydy
Herbicydy są stosowane w rolnictwie intensywnie, a ich użytkowanie ma za sobą bardzo długą historię. Pomagają w utrzymaniu upraw w dobrym stanie, rozprawiając się z wszelkiego rodzaju chwastami. Ich niekontrolowane użytkowanie niesie ze sobą jednak minusy. Jednym z największych i najpoważniejszych jest to, że mogą spływać do wody i przedostawać się do warstw wodonośnych. Wykazano, że niektóre rodzaje herbicydów mogą mieć działanie rakotwórcze
Filtry z węglem aktywnym – czy warto stosować?
Zdecydowanie tak! Zarówno te centralne, jak też przeznaczone wyłącznie do oczyszczania wody pitnej. Węgiel aktywny stosowany w systemach uzdatniania wody posiada wszelkie atesty potwierdzające bezpieczeństwo podczas jego kontaktu z wodą dla naszego zdrowia. Jego użytkowanie nie niesie ze sobą żadnych poważnych konsekwencji zdrowotnych.
Przede wszystkim stosowanie filtrów węglowych sprawi, że będziemy korzystać z wody naprawdę wysokiej jakości, o odpowiednim smaku, zapachu, barwie. To będzie woda, która nie tylko bardzo dobrze sprawdzi się w celach spożywczych, ale również podczas kąpieli. To bardzo ważne zwłaszcza w przypadku osób z wrażliwą skórą oraz problemami skórnymi. Woda staje się naprawdę komfortowa w użytkowaniu.
Rodzaje filtrów z węglem aktywnym
Kolumny węglowe
Kolumny węglowe to zdecydowanie jeden z najefektywniejszych sposobów na dokładne oczyszczanie wody w całym domu. To butle wypełnione bardzo dużą ilością węgla aktywnego, przez co woda ma długi kontakt ze złożem filtracyjnym i podczas przepływu jest bardzo dokładnie oczyszczana z wszystkich wymienionych wyżej związków. Kolumny węglowe to centralne urządzenia, które montuje się na wejściu wody do budynku. Pracują zarówno z głowicami ręcznymi, jak też automatycznymi. Wymagają jedynie podłączenia do odpływu do kanalizacji. Nie muszą być regenerowane z pomocą żadnych związków chemicznych. Jednym z takich urządzeń jest Ecoperla Carbotower, działający w oparciu o wysokiej jakości komponenty. Więcej w recenzji:
Kolumny węglowe często są dobierane w zestawach ze zmiękczaczami wody, o czym można przeczytać w artykule: Zestawy do uzdatniania wody w domu – co warto ze sobą łączyć?
Zmiękczacz wody z węglem aktywnym
Jeśli w domu nie ma miejsca na zestaw składający się z kolumny węglowej oraz zmiękczacza wody, rozwiązaniem może być kompaktowe połączenie 2 w 1, czyli zmiękczacz wody z węglem aktywnym! Te urządzenia to nowość, która zdobywa coraz większą popularność. Stacje tego typu posiadają wewnątrz złoże filtracyjne, składające się z dwóch warstw. Pierwszą jest żywica jonowymienną, a nad nią znajduje się właśnie węgiel aktywny. Przykładem takiego produktu jest Ecoperla Hero:
Filtry kuchenne
We wkłady z węglem aktywnym jest też wyposażonych wiele filtrów kuchennych. Możemy tu mówić zarówno o systemach odwróconej osmozy, jak też ultrafiltracji. To doskonały sposób na doszlifowanie właściwości organoleptycznych wody.
Filtry narurowe
Węgiel aktywny jest też wykorzystywany w filtrach narurowych montowanych na początku instalacji. Kłopotem jednak jest fakt, że złoże w nich bardzo często należy wymieniać, aby zachować dobre efekty uzdatniania wody. Więcej na ten temat było w artykule: Dlaczego kolumny węglowe są lepsze niż narurowe filtry węglowe?
Niezwykły węgiel aktywny
Węgiel aktywny ma niezwykłe właściwości i doskonale sprawdzi się, jeśli zależy nam na wodzie najwyższej jakości. Zdecydowanie warto wyposażyć się w filtr z jego obecnością i tym samym mieć pewność, że w wodzie nie ma groźnych dla zdrowia zanieczyszczeń, ani substancji, które psułyby jej smak, zapach i inne właściwości.
