Szukasz systemu uzdatniania wody? Sprawdź produkty dostępne w sklepie internetowym lub napisz do eksperta!


Zanieczyszczenia mechaniczne wody są problemem, który dotyczy wielu właścicieli prywatnych ujęć. Powodują mętność, sprawiają, że woda nie jest chętnie wykorzystywana do celów użytkowych, mogą prowadzić do awarii instalacji i urządzeń mających styczność z wodą. Jednym z rodzajów zanieczyszczeń tej grupy są iły. W jaki sposób usuwać iły z wody? Jaki rodzaj filtracji wody zastosować?

Własne ujęcie a jakość wody

Nieważne czy woda jest czerpana ze studni, jeziora, rzeki, zawsze będzie zawierała w sobie szereg różnych substancji. Mowa tu nie tylko o związkach chemicznych, ale też zanieczyszczeniach fizycznych/ mechanicznych oraz mikroorganizmach. Takie zanieczyszczenia mogą pochodzić ze źródeł naturalnych bądź wynikać z działalności człowieka.

Zanim woda z własnego ujęcia zostanie wykorzystana, najlepiej przeprowadzić jej kompleksowe badanie. O analizie wody więcej w artykule: Analiza wody – praktyczne informacje.

Niektóre problemy występujące w wodzie widać już na pierwszy rzut oka. Do tej grupy zdecydowanie zaliczają się zanieczyszczenia fizyczne.

Zanieczyszczenia fizyczne wody

Zanieczyszczenia fizyczne wody to wszelkiego rodzaju substancje stałe występujące w wodzie w postaci zawiesin bądź cząstek koloidowych. Chodzi tu między innymi o rozdrobnione cząstki gleby, cząstki obumarłych roślin i zwierząt, substancje nierozpuszczalne (piasek, glina, iły, rdza).

Zanieczyszczenia tego typu są odpowiedzialne między innymi za tworzenie mętności wody oraz osadów. O tych zjawiskach i sposobach na radzenie sobie z nimi można przeczytać więcej w artykule: Mętność i osady w wodzie.

Przez zły wygląd wody oraz nierzadko osad, jaki po sobie pozostawia, wielu użytkowników rezygnuje z jej użytkowania w gospodarstwach domowych bądź szuka sposobu na poprawę sytuacji. Problemem w tym przypadku są wątpliwe doznania estetyczna dotyczące wody, ale również cały szereg szkód technicznych.

Przede wszystkim wody bogatej w zanieczyszczenia mechaniczne nie da się wykorzystać ani do prania, ani sprzątania, ani zasilania jakichkolwiek domowych sprzętów AGD. Obecność drobnych cząsteczek stałych w przepływającej wodzie może prowadzić do niedrożności odpływów, zatykania zaworów, uszkodzenia rur.

Właśnie z tych powodów w domowych instalacjach coraz częściej zakładane są urządzenia filtracyjne, mające na celu zapobieganie przedostawaniu się zanieczyszczeń stałych w głąb instalacji, a tym samym ich ochronę oraz zniwelowanie możliwości powstawania kosztownych awarii.

Iły w wodzie – problem własnych ujęć

Dostaję sporo zapytań odnośnie jednego z zanieczyszczeń mechanicznych wody, jakim są iły. Pytacie w jaki sposób sobie z nimi skutecznie radzić i odzyskać komfort korzystania z wody bez żadnej zawiesiny i mętności. Zanim jednak udzielę rozwiązania, kilka słów o tym, czym właściwie są iły.

Iły są luźnymi bądź słabo zwięzłymi skałami osadowymi złożonymi z minerałów ilastych takich jak: kaolinit, wermikulit, illit, dodatkowo z domieszkami pelitu kwarcowego, chlorytu, węglanów, irytu, substancji organicznej.

Co najmniej połowę iłów stanowi frakcja ilasta, czyli ziarna o średnicy do 0,002 mm, ponadto około 10% stanowi fakcja piasku o wielkości od 0,05 mm do 2,0 mm.

Ił wyróżnia pelitowa struktura i warstwowa tekstura. Jest miękki i plastyczny, zwłaszcza w obecności wody. Powstaje zarówno w środowisku morskim, jak i lądowym. Jest pospolitą skałą i należy do gruntów spoistych. Wytrzymałość na obciążenie jest jednak zależna od wilgotności gruntu.

Iły najczęściej są koloru szarego, jednak przy występowaniu większych stężeń żelaza oraz w zależności od stopnia utlenialności, może też przybierać barwę czerwoną lub niebieskozieloną.

Jego cechami charakterystycznymi są pęcznienie i kurczenie się. Ił zwiększa swoją objętość wraz ze wzrostem wilgotności, natomiast kiedy wilgotność spada, zachodzi proces odwrotny.

Gdzie dokładnie występują iły? Są obecne na terenie całego kraju, jednak większe złoża skał ilastych występują w centralnej części Polski. Warto wiedzieć, że powszechnie występują w glebie we frakcji ilastej. Stanowią istotny składnik decydujący o pojemności sorpcyjnej, wodnej, zasobności w pierwiastki chemiczne.

Ze względu na swoje cechy charakterystyczne iły stanowią przyczynę wielu katastrof budowlanych. Jako ciekawostkę mogę jeszcze dodać, że jest to surowiec wykorzystywany do produkcji  cegieł i dachówek. Znajduje też swoje zastosowanie w przemyśle papierniczym oraz budowlanym.

Problem z iłami przenikającymi do wody użytkowej może mieć różne pochodzenie. W niektórych przypadkach chodzi o jakość gruntu, w innych o źle wykonaną studnię. Zdarza się, że filtr studzienny przepuszcza iły i pyły, choć nie powinien.

Zarówno iły, jak też pyły są naprawdę niewielkich rozmiarów (dużo drobniejsze od piasku), stąd łatwość do przenikania do wody ze studni.

Jak usuwać iły z wody?

Sposobem na usuwanie iłów z wody są filtry mechaniczne. Dobór mikronażu i rodzaju wkładów jest zależny od tego, z jakimi rozmiarami iłów mamy konkretnie do czynienia. O filtrach mechanicznych przeczytasz więcej w artykule: Filtry mechaniczne – po co komu? natomiast o doborze dokładności filtracji w artykule: Ile mikronów powinien mieć filtr do wody?

W większości przypadków wystarczającym rozwiązaniem jest wkład mechaniczny o dokładności 10 mikronów, jednak to wcale nie jest standardem, ponieważ zdarzają się sytuacje, w których należy zastosować wkład filtracyjny o dokładności nawet 0,2 mikrona.

W przypadku filtracji wody opartej na działaniu kilku filtrów narurowych dobrą propozycją są filtry Cintropur wyposażone w wirówkę. Dzięki niej, przy wykorzystaniu siły odśrodkowej, większe zanieczyszczenia są strącane w dół klosza. W takim układzie pierwszy z filtrów powinien wstępnie usuwać większe zanieczyszczenia, a kolejne coraz drobniejsze cząstki stałe. Alternatywnie można wybrać filtr samoczyszczący Atlas Filtri Hydra z wkładem RSH (50 mikronów).

Osoby zmagające się z problemem bardzo drobnych iłów w wodzie powinny rozważyć zakup obudowy filtracyjnej Atlas Filtri Sanic BX 20″ oraz specjalistycznego wkładu harmonijkowego Atlas Filtri AC 20 BX. To najdokładniejszy wkład mechaniczny na rynku. To właśnie takiego zestawu używa się w sytuacjach gdy tradycyjne filtry mechaniczne nie dają rady. Należy jednak pamiętać o montażu filtra wstępnego, który wychwyci większe zanieczyszczenia.

Skuteczne usuwanie zanieczyszczeń stałych

Jednym z najlepszych sposobów na usuwanie zanieczyszczeń stałych z wody w gospodarstwach domowych są właśnie filtry mechaniczne. Warto je zakładać także przed innymi urządzeniami filtracyjnymi w celu ich ochrony. W przypadku usuwania ilów z wody niebagatelne znaczenie ma ich rozmiar. Z tą wiedzą bez trudu można dobrać odpowiednio skuteczne rozwiązanie.