Strona główna » Blog » Regeneracja zmiękczacza wody – co warto wiedzieć?

Regeneracja zmiękczacza wody – co warto wiedzieć?

Autor: Piotr Pisarski | Kategoria: Rozwiązania dla domu
Data aktualizacji: maj 1, 2023

Regularna regeneracja oraz okresowa wymiana złoża w zmiękczaczu wody to czynności niezbędne do prawidłowej pracy urządzenia. Jak często należy jednak przeprowadzać regenerację? Czy złoże może być regenerowane w nieskończoność? Czy częstotliwość regeneracji zmiękczacza wody wpływa na twardość wody?

Dlaczego należy pamiętać o regeneracji złoża w zmiękczaczu wody?

Wymiana jonowa to najskuteczniejszy obecnie sposób na obniżenie wysokiego stopnia twardości wody. W zmiękczaczach wody ten wieloetapowy proces zachodzi na specjalnych złożach zwanych żywicami jonowymiennymi. Kiedy twarda woda przepływa przez złoże zmiękczające, następuje wymiana części jonów wapnia i magnezu na neutralne jony sodu, którymi naładowana jest żywica jonowymienna. Niestety pierwotne właściwości żywicy jonowymiennej są z czasem wytracane. Zaczyna bowiem brakować miejsca na przyjmowanie nowych jonów odpowiedzialnych za twardość wody. Wtedy niezbędna jest regeneracja, która polega na pozbyciu się nagromadzonych z biegiem czasu jonów wapnia i magnezu oraz ponownym naładowaniu złoża jonami sodowymi. Zazwyczaj wykorzystuje się do tego celu wodny roztwór soli, czyli solankę. Jeśli chcesz poszerzyć wiedzę na ten temat, przeczytaj artykuł: Czy sól zmiękcza wodę?

Związki odpowiedzialne za wysoką twardość wody są w procesie regeneracji wypłukiwane do kanalizacji, a żywica znowu może pełnić swoją funkcję. Bez regeneracji żaden zmiękczacz wody nie mógłby zatem działać poprawnie. Warto przy tym pamiętać, że w zależności od konstrukcji zmiękczacza wody, regeneracja złoża jonowymiennego przebiega w nieco odmienny sposób. Właśnie w tej właśnie kwestii różnią się między sobą bardzo popularne zmiękczacze wody Ecoperla Slimline 24 i Ecoperla Toro 24. Przeczytaj również artykuł: Jak porównywać ze sobą zmiękczacze wody?

Regeneracja żywicy jonowymiennej w zmiękczaczu wody – co warto wiedzieć?

Nowoczesne zmiękczacze do wody przeprowadzają regenerację w sposób automatyczny. W praktyce oznacza to, że użytkownik musi jedynie dosypać soli do zbiornika. Częstotliwość dosypywania soli oraz jej ilość jest natomiast uzależniona od rodzaju głowicy sterującej. Aktualnie na rynku dostępne są zmiękczacze wody, w których regeneracja zachodzi na jeden z trzech sposobów – czasowo, objętościowo lub objętościowo-logicznie.

W regeneracji czasowej, sterownik umieszczony w zmiękczaczu wody uruchamia regenerację w ściśle określonych odstępach czasowych (np. co 7 dni). To wygodnie, a jednocześnie najmniej ekonomiczne rozwiązanie, które generuje duże zużycie ilości soli i wody, nawet jeśli zapotrzebowanie na pracę zmiękczacza wody w danym okresie było mniejsze.

Regeneracja objętościowa uruchamia się po zmiękczeniu określonej ilości wody, dzięki czemu odpada ryzyko przeprowadzenia procesu, gdy nie ma takiej potrzeby. Można ją wywołać natychmiast po osiągnięciu ustawionego limitu zmiękczonej wody lub, jeśli zachodzi taka potrzeba, z opóźnieniem.

Nieco inaczej wygląda regeneracja objętościowo-logiczna. Na podstawie średniego dziennego zużycia wody, sterownik oblicza bowiem, kiedy skończy się pojemność jonowymiennej żywicy, a następnie uruchamia proces. Masz dzięki temu pewność, że z kranu nie popłynie twarda woda. Aktualnie jest to najbardziej ekonomiczny i ekologiczny tryb regeneracji żywicy jonowymiennej. Więcej na ten temat znajdziesz w artykule:

Jak często powinna się odbywać regeneracja zmiękczacza wody?

Zastanawiasz się czasem, ile wody jest w stanie przefiltrować Twój zmiękczacz wody, zanim będzie konieczna regeneracja żywicy jonowymiennej? Ta informacja jest szczególnie ważna w przypadku regeneracji objętościowej. Aby to obliczyć wystarczy podzielić pojemność jonowymienną zmiękczacza wody przez twardość wody, według wzoru: 45 * ilość złoża filtracyjnego / stopień twardości wody (mg CaCO3/l), gdzie liczba 45 to średnia wartość pojemności złóż zmiękczających dostępnych obecnie na rynku.

Choć większość nowoczesnych zmiękczaczy wody samodzielnie przeprowadza obliczenia (na podstawie podanego stopnia twardości wody) i ustawia odpowiednią częstotliwość regeneracji, to niektóre modele nadal wymagają wprowadzenia wyniku obliczenia do panelu głowicy sterującej.

Twardość wody a częstotliwość regeneracji zmiękczacza wody – jakie są zależności

Regeneracja zmiękczacza wody powinna zostać ustawiona w taki sposób, aby uwzględniała parametr twardości w stosunku do objętości jonitu. Dzięki temu, po przefiltrowaniu określonej objętości wody, zdolności jonowymienne żywicy zostają przywrócone. Posłużymy się tutaj prostym przykładem.

Jeśli twardość wody oscyluje na poziomie 300 mg CaCO3/l, należy ustawić zmiękczanie do poziomu 50 – 60 mg CaCO3/l. Jeśli zmiękczacz wody zawiera 36 l żywicy, wówczas regeneracja powinna nastąpić po przefiltrowaniu około 4,5 m3 wody. Jeśli rozpocznie się później, wówczas z kranu popłynie twarda woda. Jeśli będzie natomiast za wcześnie, wtedy twardość wody się nie zmieni, ale zupełnie niepotrzebnie zużyjemy sól i wodę do płukania. Dowiedz się: Jak dużo wody zużywa zmiękczacz wody?

Wymiana złoża w zmiękczaczu wody – konieczna czy nie?

Wraz z każdą przeprowadzoną regeneracją, zdolności jonowymienne żywicy odrobinę się zmniejszają. Trwa to do momentu, aż wymiana jonów przestaje być wydajna na tyle, aby urządzenie mogło prawidłowo zmiękczać wodę. W takiej sytuacji konieczna będzie oczywiście wymiana złoża w zmiękczaczu wody, ale nie musisz się tym martwić od razu po zakupie urządzenia.  Wysokiej jakości żywice jonowymienne charakteryzują się żywotnością rzędu 7-10 lat, a w niektórych przypadkach dochodzącą nawet do 20 lat! Oczywiście, wszystko zależy od parametrów surowej wody i jej wyjściowej twardości, ale nie trzeba tego procesu powtarzać zbyt często. Zanim kupisz zmiękczacz wody, wykonaj test twardości wody wykorzystując dedykowany kropelkowy tester twardości wody.

W zmiękczaczach wody przeznaczonych do użytkowania w gospodarstwach domowych spotkasz jedną z dwóch rodzajów żywic jonowymiennych – polisferyczną lub monosferyczną.  Producenci często natomiast podkreślają, że ich produkt posiada monosferyczną żywicę jonowymienną. Dlaczego to takie istotne? Otóż, największa różnica pomiędzy żywicą polisferyczną a monosferyczną dotyczy ich budowy. W pierwszym przypadku mamy bowiem do czynienia z ziarnami różnej wielkości, a w drugim wszystkie ziarna są identyczne, co z kolei przekłada się na wiele zalet związanych ze zmiękczaniem wody. Żywice monosferyczne mają bardziej wyrównany rozkład przepływu wody oraz regeneratu, przez co są uznawane za odporniejsze, zarówno pod względem chemicznym, jak i mechanicznym. Jednocześnie możesz się spo nich podziewać mniejszych spadków ciśnienia, niższego zużycia wody podczas regeneracji oraz wieloletniej żywotności. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w artykule: Żywica polisferyczna i monosferyczna.

Czy częstotliwość regeneracji zmiękczacza wody wpływa na stopień twardości wody? – podsumowanie

Regeneracja złoża jonowymiennego to kluczowy etap na drodze do obniżenia stopnia twardości wody w instalacji. Kiedy zdolności jonowymienne żywicy ulegają obniżeniu (po przefiltrowaniu określonej ilości wody), można w ten sposób przywrócić złożu jego pierwotne właściwości. Częstotliwość przeprowadzania regeneracji ma duże znaczenie, jednak liczy się przede wszystkim regularność. Dla zachowania prawidłowego działania złoża zmiękczającego, a w efekcie uzyskania miękkiej wody, proces powinien się odbywać w równych odstępach czasu, po przefiltrownaniu określonej ilości wody lub na podstawe średniego zużycia wody w gospodarstwie domowym.

Autor
Autor: Piotr Pisarski

Ekspert z branży uzdatniania wody. Od ponad 10 lat prowadzi bloga o filtracji wody i pomaga w doborze stacji uzdatniania wody.