Polifosfat, czyli polifosforan sodu to substancja stosowana jako zagęszczacz spożywczy lub złoże w filtrach pralkowych i zmywarkowych. Filtry z polifosfatem montuje się w celu ochrony urządzenia przed osadami z kamienia kotłowego będącego wynikiem użytkowania twardej wody.
Spis treści:
- Co to jest polifosfat (polifosforan sodu)?
- Czy polifosfat (polifosforan sodu) zmiękcza wodę?
- Czy polifosfat (polifosforan sodu) działa?
- Polifosforany w płynie
- Polifosfat (polifosforan sodu) – podsumowanie
Co to jest polifosfat (polifosforan sodu)?
Polifosfat, czyli polifosforan sodu to polimer zbudowany z merów fosforanowych. Nieorganiczne polifosforany i trifosforan sodu dodawane są do żywności jako stabilizotory i emulgatory. W przetworach mięsnych, w proszku do pieczenia, w serkach topionych, a także w niektórych wyrobach czekoladowych można je znaleźć pod oznaczeniem E452. Polifosfat bywa również stosowany w filtracji wody, m.in. jako wkład w filtrach narurowych.
Zdaniem zwolenników tego ostatniego rozwiązania, polifosfat jest skutecznym sposobem na przedłużenie żywotności pralki czy zmywarki, jeśli w instalacji płynie twarda woda. Zasada działania polifosfatu bazuje na krystalizacji węglanów, w wyniku czego powstaje cienka warstwa ochronna zabezpieczająca sprzęt AGD.
Polifosfat (polifosforan sodu) jest dostępny na rynku w formie kryształków – białych i zielonych (nieco rzadziej). W wersji handlowej może również występować z dodatkami innych substancji chemicznych, o czym na opakowaniu zawsze informuje producent. Wraz z upływem czasu oraz ilością przepływającej wody, polifosfat stopniowo się rozpuszcza<, dlatego należy go regularnie dodawać go filtra. W tym celu wystarczy odkręcić górną część urządzenia, dosypać fosforan sodu i zamknąć filtr.
Pralkowe i zmywarkowe filtry do wody z polifosfatem wymienia się zazwyczaj co około 6 miesięcy.
Czy polifosfat (polifosforan sodu) zmiękcza wodę?
Polifosfat nie obniża twardości wody, a jedynie zapobiega tworzeniu się kamienia kotłowego na elementach grzewczych urządzeń oraz na wewnętrznych ścinkach instalacji. Jeśli chcesz wiedzieć jak usunąć twardość wody w całej instalacji, poproś o pomoc eksperta z branży uzdatniania wody. Dobór optymalnego rozwiązania nie zawsze wydaje się oczywisty na pierwszy rzut oka.
Wady i zalety polifosfatu (polifosforanu sodu)
Popularność filtrów z polifosfatem wynika z ich szerokiej dostępności oraz niskiej ceny. Nie ulega wątpliwości, że tego typu rozwiązanie posiada kilka zalet, ale nie jest też pozbawione pewnych wad.
Zalety
- Niewielki rozmiar i łatwy montaż filtrów pralkowych i zmywarkowych
- Niedroga alternatywa dla ręcznie dozowanych preparatów odkamieniających
- Większa wydajność środków piorących i detergentów
- Ochrona sprzętu przed kamieniem, dłuższa żywotność i niższe ryzyko awarii urządzeń AGD
Wady
- Brak możliwości dostosowania ilości polifosfatu do stopnia twardości wody
- Niewielka wydajność w porównaniu do urządzeń działających na zasadzie wymiany jonowej
- Ograniczenia w zakresie temperatury wody – powyżej 80°C polifosfat traci swoje właściwości
- Działanie punktowe
Polifosforany w płynie
Oprócz polifosfatu w postaci proszku i kryształków, na rynku funkcjonują również polifosforany w płynie o potwierdzonym działaniu antyosadowym i antykorozyjnym. Nierozpuszczony proszek polifosfatu, jeśli zgromadzi się w jednym miejscu, może doprowadzić do korozji instalacji. Stosowanie polifosfosforanów w płynie ułatwia precyzyjne dozowanie preparatu w ściśle określonej dawce .
Systemy antywapienne Acqua Brevetti gwarantują stężenie związków fosforanowych w wodzie poniżej 5 mg/l. Oferowany przez włoskiego producenta preparat AcquaSIL® (stworzony na bazie wodnego roztworu polifosforanów) poprzez utworzenie powłoki ochronnej na ściankach rur, działa jak inhibitor kamienia kotłowego i korozji. Jednocześnie inicjuje proces tworzenia koloidalnej zawiesiny, która do minimum ogranicza wytrącanie się jonów wapnia i magnezu w postaci twardego osadu.
Urządzenia Acqua Brevetti to pierwsze w Polsce wolumetryczne pompy dozujące proporcjonalnie polifosforany przeznaczone do stosowania w warunkach domowych.
Polifosforany w płynie, nawet w niskich dawkach:
- Hamują proces krystalizacji wapiennego osadu i jednocześnie pomagają w usuwaniu z instalacji już istniejącego twardego osadu
- Kontrolują korozję instalacji, jeśli woda charakteryzuje się kwaśnym pH, niskim TDS oraz zawiera niektóre metale i rozpuszczone gazy tj. dwutlenek węgla
- Usuwają z wody jony miedzi, których źródłem może być wypłukiwanie tego metalu z rur instalacji wodnej (problem dotyczący zarówno magistrali wodociągowej, jak i wewnętrznej instalacji w budynku)
- Obniżają aktywność metali ciężkich w stosunku do chloru, dzięki czemu stabilizują działanie jego związków
W zastosowaniach domowych zmiękczacze wody ustawia się zazwyczaj w taki sposób, aby twardość wody oscylowała na poziomie 6°f. Z uwagi na taką właśnie resztkową twardość wody, polecam polifosforany w płynie jako dodatkową ochronę instalacji oraz podłączonych do niej urządzeń. Jeśli dozownik polifosforanów zostanie umieszczony na wlocie kotła, albo pompy ciepła wyeliminuje wówczas ryzyko tworzenia się kamienia kotłowego w wyniku podgrzewania wody.
Piotr Pisarski
Czy polifosfat (polifosforan sodu) działa?
Działanie polifosfatu oraz jego skuteczność od lat wzbudzają kontrowersje wśród osób poszukujących skutecznych sposobów walki z twardą wodą. Przeciwnicy tego rozwiązania twierdzą, że ze względu na duże natężenie przepływu wody w pralce czy zmywarce, efekty działania filtrów z wkładem z polifosfatu nie zawsze bywają zadowalające.
Pralkowe lub zmywarkowe filtry z polifosfatem, albo filtry prysznicowe mogą stanowić pierwszy krok na drodze do znalezienia optymalnego sposobu uzdatniania domowej kranówki. Niemniej jednak, kiedy w grę wchodzi uzdatnianie wody w całej instalacji, polecam przede wszystkim zmiękczacze wody oraz stacje wielofunkcyjne usuwające przyczynę twardej wody, a nie tylko jej skutek w postaci kamienia kotłowego.
Piotr Pisarski
Z drugiej strony, jeśli w domu nie można zamontować centralnego urządzenia ze złożem regenerowanym roztworem solanki (np. z powodu posiadania przydomowej oczyszczalni ścieków), dobrą alternatywę stanowią polifosforany w płynie. Nowoczesne systemy antywapienne Acqua Brevetti można instalować przed kotłem grzewczym, pompą ciepła lub na cały dom. Ponieważ posiadają atest PZH, sprawdzaj się również dla instalacji wody pitnej.
Polifosfat (polifosforan sodu) – podsumowanie
Filtry z polifosfatem to jeden ze sposobów walki z kamieniem kotłowym, który osadza się w podzespołach pralek i zmywarek prowadząc w efekcie do awarii urządzenia. Ich główne zalety to niska cena, niewielki rozmiar filtra, prosty montaż oraz stosunkowo duża dostępność tego typu rozwiązań na rynku. Z drugiej strony, realna skuteczność polifosfatu w zakresie uzdatniania wody bywa przedmiotem gorących dyskusji, a samo rozwiązanie nie jest oczywiście pozbawione wad. Walkę z twardą wodą można jednak wygrać stosując urządzenia, które usuwają przyczynę problemu, czyli wysokie stężenie jonów wapnia i magnezu. Działające na zasadzie wymiany jonowej, popularne zmiękczacze wody i stacje wielofunkcyjne to obecnie najskuteczniejsze i najbardziej wydajne sposoby na redukcję stopnia twardości wody.