Strona główna » Blog » Polifosfat (polifosforan sodu) – co warto wiedzieć?

Polifosfat (polifosforan sodu) – co warto wiedzieć?

Autor: Piotr Pisarski | Kategoria: Informacje
Data aktualizacji: gru 9, 2024

Polifosfat, czyli polifosforan sodu to substancja stosowana jako zagęszczacz spożywczy lub złoże w filtrach pralkowych i zmywarkowych. Filtry z polifosfatem montuje się w celu ochrony urządzenia przed osadami z kamienia kotłowego będącego wynikiem użytkowania twardej wody.

Spis treści:

Co to jest polifosfat (polifosforan sodu)?

Polifosfat, czyli polifosforan sodu to polimer zbudowany z merów fosforanowych. Nieorganiczne polifosforany i trifosforan sodu dodawane są do żywności jako stabilizotory i emulgatory. W przetworach mięsnych, w proszku do pieczenia, w serkach topionych, a także w niektórych wyrobach czekoladowych można je znaleźć pod oznaczeniem E452. Polifosfat bywa również stosowany w filtracji wody, m.in. jako wkład w filtrach narurowych.

Zdaniem zwolenników tego ostatniego rozwiązania, polifosfat jest skutecznym sposobem na przedłużenie żywotności pralki czy zmywarki, jeśli w instalacji płynie twarda woda. Zasada działania polifosfatu bazuje na krystalizacji węglanów, w wyniku czego powstaje cienka warstwa ochronna zabezpieczająca sprzęt AGD.

Polifosfat (polifosforan sodu) jest dostępny na rynku w formie kryształków – białych i zielonych (nieco rzadziej). W wersji handlowej może również występować z dodatkami innych substancji chemicznych, o czym na opakowaniu zawsze informuje producent. Wraz z upływem czasu oraz ilością przepływającej wody, polifosfat stopniowo się rozpuszcza<, dlatego należy go regularnie dodawać go filtra. W tym celu wystarczy odkręcić górną część urządzenia, dosypać fosforan sodu i zamknąć filtr.

Pralkowe i zmywarkowe filtry do wody z polifosfatem wymienia się zazwyczaj co około 6 miesięcy.

Czy polifosfat (polifosforan sodu) zmiękcza wodę?

Polifosfat nie obniża twardości wody, a jedynie zapobiega tworzeniu się kamienia kotłowego na elementach grzewczych urządzeń oraz na wewnętrznych ścinkach instalacji. Jeśli chcesz wiedzieć jak usunąć twardość wody w całej instalacji, poproś o pomoc eksperta z branży uzdatniania wody. Dobór optymalnego rozwiązania nie zawsze wydaje się oczywisty na pierwszy rzut oka.

Darmowa konsultacja

Wady i zalety polifosfatu (polifosforanu sodu)

Popularność filtrów z polifosfatem wynika z ich szerokiej dostępności oraz niskiej ceny. Nie ulega wątpliwości, że tego typu rozwiązanie posiada kilka zalet, ale nie jest też pozbawione pewnych wad.

Zalety

  • Niewielki rozmiar i łatwy montaż filtrów pralkowych i zmywarkowych
  • Niedroga alternatywa dla ręcznie dozowanych preparatów odkamieniających
  • Większa wydajność środków piorących i detergentów
  • Ochrona sprzętu przed kamieniem, dłuższa żywotność i niższe ryzyko awarii urządzeń AGD

Wady

  • Brak możliwości dostosowania ilości polifosfatu do stopnia twardości wody
  • Niewielka wydajność w porównaniu do urządzeń działających na zasadzie wymiany jonowej
  • Ograniczenia w zakresie temperatury wody – powyżej 80°C polifosfat traci swoje właściwości
  • Działanie punktowe

Polifosforany w płynie

Oprócz polifosfatu w postaci proszku i kryształków, na rynku funkcjonują również polifosforany w płynie o potwierdzonym działaniu antyosadowym i antykorozyjnym. Nierozpuszczony proszek polifosfatu, jeśli zgromadzi się w jednym miejscu, może doprowadzić do korozji instalacji. Stosowanie polifosfosforanów w płynie ułatwia precyzyjne dozowanie preparatu w ściśle określonej dawce .

Systemy antywapienne Acqua Brevetti gwarantują stężenie związków fosforanowych w wodzie poniżej 5 mg/l. Oferowany przez włoskiego producenta preparat AcquaSIL® (stworzony na bazie wodnego roztworu polifosforanów) poprzez utworzenie powłoki ochronnej na ściankach rur, działa jak inhibitor kamienia kotłowego i korozji. Jednocześnie inicjuje proces tworzenia koloidalnej zawiesiny, która do minimum ogranicza wytrącanie się jonów wapnia i magnezu w postaci twardego osadu.

Urządzenia Acqua Brevetti to pierwsze w Polsce wolumetryczne pompy dozujące proporcjonalnie polifosforany przeznaczone do stosowania w warunkach domowych.

Polifosforany w płynie, nawet w niskich dawkach:

  • Hamują proces krystalizacji wapiennego osadu i jednocześnie pomagają w usuwaniu z instalacji już istniejącego twardego osadu
  • Kontrolują korozję instalacji, jeśli woda charakteryzuje się kwaśnym pH, niskim TDS oraz zawiera niektóre metale i rozpuszczone gazy tj. dwutlenek węgla
  • Usuwają z wody jony miedzi, których źródłem może być wypłukiwanie tego metalu z rur instalacji wodnej (problem dotyczący zarówno magistrali wodociągowej, jak i wewnętrznej instalacji w budynku)
  • Obniżają aktywność metali ciężkich w stosunku do chloru, dzięki czemu stabilizują działanie jego związków

W zastosowaniach domowych zmiękczacze wody ustawia się zazwyczaj w taki sposób, aby twardość wody oscylowała na poziomie 6°f. Z uwagi na taką właśnie resztkową twardość wody, polecam polifosforany w płynie jako dodatkową ochronę instalacji oraz podłączonych do niej urządzeń. Jeśli dozownik polifosforanów zostanie umieszczony na wlocie kotła, albo pompy ciepła wyeliminuje wówczas ryzyko tworzenia się kamienia kotłowego w wyniku podgrzewania wody.

Piotr Pisarski

Czy polifosfat (polifosforan sodu) działa?

Działanie polifosfatu oraz jego skuteczność od lat wzbudzają kontrowersje wśród osób poszukujących skutecznych sposobów walki z twardą wodą. Przeciwnicy tego rozwiązania twierdzą, że ze względu na duże natężenie przepływu wody w pralce czy zmywarce, efekty działania filtrów z wkładem z polifosfatu nie zawsze bywają zadowalające.

Pralkowe lub zmywarkowe filtry z polifosfatem, albo filtry prysznicowe mogą stanowić pierwszy krok na drodze do znalezienia optymalnego sposobu uzdatniania domowej kranówki. Niemniej jednak, kiedy w grę wchodzi uzdatnianie wody w całej instalacji, polecam przede wszystkim zmiękczacze wody oraz stacje wielofunkcyjne usuwające przyczynę twardej wody, a nie tylko jej skutek w postaci kamienia kotłowego.

Piotr Pisarski

Z drugiej strony, jeśli w domu nie można zamontować centralnego urządzenia ze złożem regenerowanym roztworem solanki (np. z powodu posiadania przydomowej oczyszczalni ścieków), dobrą alternatywę stanowią polifosforany w płynie. Nowoczesne systemy antywapienne Acqua Brevetti można instalować przed kotłem grzewczym, pompą ciepła lub na cały dom. Ponieważ posiadają atest PZH, sprawdzaj się również dla instalacji wody pitnej.

Polifosfat (polifosforan sodu) – podsumowanie

Filtry z polifosfatem to jeden ze sposobów walki z kamieniem kotłowym, który osadza się w podzespołach pralek i zmywarek prowadząc w efekcie do awarii urządzenia. Ich główne zalety to niska cena, niewielki rozmiar filtra, prosty montaż oraz stosunkowo duża dostępność tego typu rozwiązań na rynku. Z drugiej strony, realna skuteczność polifosfatu w zakresie uzdatniania wody bywa przedmiotem gorących dyskusji, a samo rozwiązanie nie jest oczywiście pozbawione wad. Walkę z twardą wodą można jednak wygrać stosując urządzenia, które usuwają przyczynę problemu, czyli wysokie stężenie jonów wapnia i magnezu. Działające na zasadzie wymiany jonowej, popularne zmiękczacze wody i stacje wielofunkcyjne to obecnie najskuteczniejsze i najbardziej wydajne sposoby na redukcję stopnia twardości wody.

Autor
Autor: Piotr Pisarski

Ekspert z branży uzdatniania wody. Od ponad 10 lat prowadzi bloga o filtracji wody i pomaga w doborze stacji uzdatniania wody.