Strona główna » Blog » Zmiękczacz wody i przydomowa oczyszczalnia ścieków – co warto wiedzieć?

Zmiękczacz wody i przydomowa oczyszczalnia ścieków – co warto wiedzieć?

Autor: Piotr Pisarski | Kategoria: Rozwiązania dla domu
Data aktualizacji: lip 1, 2024

Praca zmiękczacza wody może, ale nie musi zakłócać funkcjonowania przydomowej oczyszczalni ścieków. Wszystko zależy od stężenia solanki w ściekach i rodzaju oczyszczalni. Możliwość instalacji zmiękczacza wody powinna być zatem rozpatrywana indywidualnie, a informacji na ten temat najlepiej szukać u producenta POŚ.

Spis treści:

Przydomowa oczyszczalnia ścieków i zmiękczacz wody

„Czy mogę zainstalować zmiękczacz wody, jeśli korzystam z POŚ?” – to pytanie nurtuje wielu użytkowników przydomowych oczyszczalni ścieków. Trudno niestety odpowiedzieć na nie w sposób jednoznaczny. Wątpliwości w tej kwestii najpewniej pomoże rozwiązać producent użytkowanej oczyszczalni. Jeśli z kolei chcesz wiedzieć, jaki zmiękczacz wody wybrać, gdy korzystasz również z POŚ, koniecznie poproś o pomoc eksperta z dziedziny systemów uzdatniania wody.

Darmowa konsultacja

Przydomowa oczyszczalnia ścieków (POŚ) to system służący do gromadzenia, oczyszczania i neutralizacji ścieków wytwarzanych w gospodarstwie domowym, które po oczyszczeniu mogą trafić do środowiska naturalnego (grunt, rów melioracyjny albo dowolny zbiornik wodny).

Przydomowa oczyszczalnia ścieków to atrakcyjna alternatywa dla szamba, możliwa do zastosowania wszędzie tam, gdzie poprowadzenie zbiorczej kanalizacji sanitarnej jest niemożliwe lub po prostu nieopłacalne. POŚ nie można wybudować na terenach sieci kanalizacyjnej, przy czym oczyszczalnie o wydajności 7 m3/dobę nie podlegają obowiązkowi uzyskania pozwolenia na budowę. Oczyszczalnia ścieków musi natomiast posiadać Aprobatę Techniczną Instytutu Ochrony Środowiska.

Wśród przydomowych oczyszczalni ścieków dostępnych na rynku najczęściej wymienia się:

  • Oczyszczalnie z drenażem rozsączającym
  • Oczyszczalnie z filtrem piaskowym
  • Oczyszczalnie z filtrem gruntowo – roślinnym
  • Oczyszczalnie ze złożem biologicznym
  • Oczyszczalnie z komorą osadu czynnego

W Polsce najczęściej spotykane POŚ to oczyszczalnie z drenażem rozsączającym oraz oczyszczalnie ze złożem biologicznym. Wybór takich technologii nie jest uwarunkowany ich skutecznością, lecz wynika raczej z ceny samej inwestycji – z ekonomicznego punktu widzenia, takie rozwiązania są po prostu najtańsze. Obecnie odchodzi się od oczyszczalni z drenażem rozsączającym.

Dobór POŚ zależy jednak nie tylko od wielkości domowego budżetu, ale także od uwarunkowań technicznych i prawnych. Dużo wątpliwości pojawia się wówczas, kiedy do instalacji podłączona jest przydomowa oczyszczalnia ścieków i zmiękczacz wody.

Jak działa zmiękczacz wody?

Zmiękczanie wody zaleca się w przypadku większości polskich gospodarstw domowych ze względu na powszechnie występujący problem wysokiej twardości kranówki. W zmiękczaczach wody ten wieloetapowy proces zachodzi na specjalnych złożach zwanych żywicami jonowymiennymi.

Kiedy twarda woda przepływa przez złoże zmiękczające następuje wymiana części jonów wapnia i magnezu, odpowiedzianych za kamień w wodzie, na neutralne jony sodu, którymi naładowana jest żywica. Z czasem jonowymienne właściwości złoża są coraz słabsze, aż konieczna staje się regeneracja zmiękczacza wody za pomocą roztworu solanki. Popłuczyny z tego procesu trafiają do kanalizacji lub, jeśli to możliwe, do przydomowej oczyszczalni ścieków.

Jak działa przydomowa oczyszczalnia ścieków (POŚ)?

Wyróżnia się dwa główne etapy oczyszczania ścieków w POŚ – oczyszczanie bez udziału tlenu oraz oczyszczanie tlenowe.

  • Oczyszczanie beztlenowe

Zachodzi w zbiorniku zwanym osadnikiem gnilnym. Na tym etapie zanieczyszczenia zostają oddzielone mechanicznie. Ścieki najpierw ulegają dekantacji, a następnie fermentacji. Jeśli ścieki zawierają duże ilości tłuszczów należy zamontować specjalny separator, który służy do oczyszczania wstępnego. Obecność takiego urządzenia jest często konieczna ze względu na ochronę pozostałych elementów instalacji. Separator tłuszczu warto zastosować szczególnie w przypadku, gdy oczyszczalnia znajduje się blisko budynku. Bez separatora istnieje bowiem niebezpieczeństwo wychładzania ścieków i osadzania się tłuszczu wewnątrz rur kanalizacyjnych, co z kolei powoduje zmniejszenie wydajności całej oczyszczalni.

  • Oczyszczanie tlenowe

Wstępnie oczyszczone ścieki są kierowane do doczyszczania tlenowego. W zależności od rodzaju POŚ, ten etap może odbywać się na złożu biologicznym lub w napowietrzonych częściach piasku i żwiru pod drenażem rozsączającym w filtrze piaskowym. Niekiedy bywa też wspomagany urządzeniami napowietrzającymi. Ścieki po oczyszczaniu beztlenowym oraz tlenowym są prowadzone do odbiornika, w którym może się znajdować: woda płynąca, woda stojąca lub grunt. W tym ostatnim przypadku, do rozprowadzania ścieków potrzebna będzie studnia chłonna lub drenaż rozsączający.

Bakterie w przydomowej oczyszczalni ścieków

Bakterie są niezbędne w procesie fermentacji, który zachodzi na etapie oczyszczania beztlenowego. Różnego rodzaju mikroorganizmy już znajdują się w ściekach, jednak w celu przyspieszenia procesów zachodzących w oczyszczalni często stosuje się dodatkowe biopreparaty. Ich zadaniem jest nie tylko poprawa wydajności rozkładu ścieków, ale także ograniczenie do minimum ryzyka pojawienia się brzydkiego zapachu.

Zastosowanie bakterii gnilnych sprawia, że w zbiorniku oczyszczalni pozostają mniejsze ilości osadu. Biopreparaty warto wprowadzać do instalacji raz na 2 lub 3 tygodnie.

Jeśli korzystasz z POŚ, a jednocześnie w instalacji pracuje zmiękczacz wody, dla zachowania prawidłowości procesu rozkładu zalecam stosowanie większej ilości bakterii.

Piotr Pisarski

Czy można zamontować zmiękczacz wody posiadając POŚ?

W ujęciu ogólnym nie ma przeciwwskazań do montażu zmiękczacza wody przy posiadaniu POŚ. Wiele jednak zależy od ilości solanki wprowadzanej do układu oraz jego wielkości, zgodnie z zasadą – im większa przydomowa oczyszczalnia ścieków oraz mniej popłuczyn solankowych, tym lepiej dla systemu. Ilość wprowadzanej soli zależy z kolei od stopnia twardości wody oraz wydajności urządzenia do uzdatniania.

Zmiękczacze wody różnią się od siebie nie tylko jakością komponentów, kosztami eksploatacji, czy dodatkowymi funkcjami, ale także ilością żywicy jonowymiennej. Widać to doskonale na przykładzie serii Ecoperla Softower, która obejmuje aż trzy urządzenia o różnej wydajności.

Dobór konkretnego modelu zależy od stopnia twardości wody oraz pożądanej wydajności instalacji.

Dlaczego należy uważać na solankę w przydomowej oczyszczalni ścieków?

Duże stężenie soli w układzie oczyszczania ścieków może utrudniać namnażanie i pracę bakterii, przez co rozkład ścieków jest wolniejszy i spada jakość oczyszczania. Warto natomiast pamiętać, solanka zmniejsza wydajność usuwania BZT (biochemiczne zapotrzebowanie tlenu) jedynie o kilka procent.

Dla przydomowych oczyszczalni ścieków z metodą drenażu rozsączającego, filtrem piaskowym i filtrem gruntowo – roślinnym obecność soli w ściekach nie ma w praktyce żadnego znaczenia. Większą ostrożność i kontakt z producentem zaleca się natomiast w wypadku oczyszczalni ze złożem biologicznym i komorą osadu czynnego.

Część producentów przydomowych oczyszczalni ścieków już w warunkach gwarancyjnych zaznacza, że w instalacji nie wolno stosować żadnych urządzeń regenerowanych roztworem solanki (do tej grupy zaliczane są również stacje wielofunkcyjne). W takim przypadku należy bezwzględnie stosować się do zaleceń użytkowania przydomowej oczyszczalni. Druga grupa producentów zostawia użytkownikom wolną rękę, dlatego zmiękczacz wody i POŚ można zamontować w zależności od indywidualnego podejścia do takiego rozwiązania.

Zalety i wady przydomowej oczyszczalni ścieków

Największym plusem użytkowania POŚ jest stosunkowo tania eksploatacja. Choć początkowy koszt, obejmujący zakup oraz instalację takiego systemu, jest wyższy niż w przypadku szamba, inwestycja zwraca się już po kilku latach. W perspektywie długoletniego korzystania, POŚ jest zatem znacznie tańsza od szamba. Z użytkownika zostaje również zdjęty obowiązek okresowego wywożenia fekaliów.

Przydomowe oczyszczalnie ścieków uznaje się za ekologiczne i bezpieczne. Zanieczyszczenia, które znajdują się w ściekach są poddawane naturalnym procesom biologicznym, a ostatecznie rozkładają się do bardzo prostych związków, nie mających negatywnego wpływu na środowisko. Roztwór opuszczający przydomową oczyszczalnię może być bez przeszkód odprowadzany do rzeki lub gruntu. Nie stanowi też zagrożenia dla indywidualnych ujęć wody.

Wśród ogólnych wad opisywanych przez użytkowników przydomowych oczyszczalni ścieków wymieniane jest zamieranie bakterii przy nieregularnym zasilaniu zbiornika (a tak się dzieje na przykład podczas urlopu domowników). Niekiedy zachodzi też konieczność wyeliminowania niektórych środków myjących, a olejów stosowanych do smażenia nie wolno wylewać do zlewu.

Zmiękczacz wody i przydomowa oczyszczalnia ścieków – podsumowanie

Chlorek sodu w popłuczynach po regeneracji zmiękczacza wody to mało pożądany dodatek do ścieków. Z drugiej strony, wszystko zależy od ilości i częstotliwości takich zrzutów. Kluczowe znaczenie ma także rodzaj przydomowej oczyszczalni ścieków, która może być przystosowana do przetwarzania popłuczyn ze zmiękczaczy wody. Jeśli nie wiesz, jakie rozwiązanie sprawdzi się w Twoim gospodarstwie domowym, poproś o pomoc specjalistów z danej branży.

Autor
Autor: Piotr Pisarski

Ekspert z branży uzdatniania wody. Od ponad 10 lat prowadzi bloga o filtracji wody i pomaga w doborze stacji uzdatniania wody.