Analiza wody

Mętność – wywołana jest przez zawiesiny lub koloidy. Zanieczyszczenia te są pochodzenia mineralnego bądź organicznego. Zazwyczaj w mętnej wodzie znajdują się pozostałości roślin, drobnoustroje, drobny piasek, glina. Na przezroczystość wody wpływa również zawartość żelaza, manganu i wapnia. W zasadzie te trzy ostatnie pierwiastki są najczęstszą przyczyną mętności wody. Mętna woda jest najbardziej dosadnym sygnałem, by oddać wodę do analizy. Taka woda jest niezdatna do picia i ogólnie używania w celach spożywczych. Woda do picia powinna być klarowna, bez zanieczyszczeń organicznych.

Barwa – spowodowana związkami rozpuszczonymi lub koloidami ze ścieków przemysłowych. Pogorszenie barwy wody może nastąpić po dostaniu się do wodociągów substancji organicznych pochodzących z gleb, związków żelaza, koloidów oraz zakwitów. Dopuszczalną barwę wody wyznaczają normy.

Zapach – skala stężonego zapachu określana organoleptycznie. Skala zapachów ma swój podział: brak, bardzo słaby, słaby, wyraźny, silny, bardzo silny. Grupy zapachów również są podzielone. Zapachy roślinne pochodzenia naturalnego wywołane są związkami organicznymi. Zapachy gnilne spowodowane są obecnością substancji organicznych znajdujących się w ziemi, przechodzących do ujęć głębinowych. Zapachy nienaturalne wywołane są zanieczyszczeniami chemicznymi (fenol, nafta, chlor itp.).

Smak – podobnie jak zapach określa się organoleptycznie. Jest to czynnik, przez który najczęściej oddajemy wodę do analizy. Rodzaje smaku to słony, gorzki i kwaśny. Inne odczucia smakowe nazywają się posmakiem. Wyróżniamy posmak chlorowy, metaliczny i rybi. Smak ma również skalę intensywności – brak, ledwie wyczuwalny, słabo wyczuwalny, wyraźnie wyczuwalny, silnie wyczuwalny i bardzo silnie odczuwalny. Smak wody wywołany jest zawartością soli i gazów (tlenu i CO2).

Przewodność – im czystsza woda, tym mniejsza przewodność prądu elektrycznego. Opór elektryczny maleje wtedy, gdy stężenia soli mineralnych w wodzie wzrasta. Jony soli mineralnych odgrywają rolę nośnika ładunków elektrycznych. Mierniki elektryczności wody pozwalają w prosty sposób zbadać stopień zasolenia danego roztworu.

Odczyn – określany jest stężeniem jonów wodorowych (może być kwaśny lub zasadowy). Wskaźnik wyraża się wartością pH (wzór to ujemne stężenie jonów wodorowych). Odczyn wód naturalnych mieści się w granicach od 6,8 do 7,3. Odczyn obojętny ma wartość pH=7, kwaśny poniżej tej wartości, a alkaiczny powyżej. Wody „kwaśne” są bardziej korozyjne, a „alkaiczne” mają skłonność pienienia. Im większe odchylenia od wartości obojętnej odczynu, tym woda bardziej zanieczyszczona. Odczyn powinien być stały.

Utlenialność – określa zawartość w wodzie substancji utleniających się. Do badania służy nadmanganian potasu (KMnO4). Utlenialność wody bada się „na gorąco” w środowisku kwaśnym.

Zawartość azotu – rozpuszczone związki amoniaku, azotyny i azotany powstają w wodzie z substancji białkowych.  Związki te dostają się do wody ściekami. Amoniak oznacza się jako azot amonowy. Na skutek utleniania amoniaku w wodzie powstają azotyny. Mogą się one także przedostać się do niej przez wodę deszczową w wynik redukcji azotanów z gleby. Azotany to produkt utleniania amoniaku i azotynów.

Zawartość chlorków – zawartość chlorków zazwyczaj spowodowana jest dopływem ścieków do wody. Zawsze chlorki w wodach powierzchniowych występują w postaci rozpuszczonej. Gdy chlorków w wodzie jest dużo – woda zaczyna mieć właściwości korozyjne w stosunku do betonu i stali.

Zawartość siarczanów – razem z chlorkami są najczęściej występującymi zanieczyszczeniami w wodzie powierzchniowej. Dostają się wskutek wymywania skał osadowych, rozpuszczania gleby oraz utleniania siarczków i siarki jako produktów rozkładu białka pochodzących ze ścieków. Gdy siarczanów jest dużo – woda pitna może powodować choroby układu pokarmowego.

Zawartość żelaza i manganu – występują w postaci węglowodorów, siarczanów, chlorków oraz fosforanów. Obecność tych związków w wodzie powinna zostać ograniczona do minimum. Zarówno w domu jak i w przemyśle stosuje się specjalne stacje uzdatniające, by wyeliminować nadmiar żelaza i manganu. Nie dość, że związki te mogą powodować rozwój bakterii to jeszcze często przyczyniają się do zarastania i niszczenia przewodów wodociągowych.

Twardość – wskaźnik najczęściej spotykany w każdych warunkach i wszędzie gdzie mamy dostęp do wody spożywczej. Twardość wody mierzy się ze względu na ilość substancji rozpuszczonych w wodzie – głównie soli wapnia i magnezu. Twarda woda powoduje kamień kotłowy, złe pienienie się mydła, małą efektywność używania detergentów (np. podczas prania), reakcje alergiczne skóry, zmniejszoną żywotność instalacji wodociągowej w domu oraz (w skrajnych przypadkach) kamicę nerkową. Twardość wody oblicza się jako zawartość kationów (wapnia i magnezu). Całkowita twardość to suma twardości wapniowej i twardości magnezowej.