Usuwanie bakterii z wody pitnej lub technologicznej może się odbywać metodami chemicznymi oraz fizycznymi. Dużą popularnością cieszy się stosowanie preparatów na bazie chloru oraz dezynfekcja wykorzystująca działanie promieniowania UV.
Spis treści:
- Bakterie w wodzie – co warto widzieć?
- Technologie usuwania bakterii z wody
- Usuwanie bakterii z wody – przegląd rozwiązań do domu
- Jak usunąć bakterie z wody – podsumowanie
Bakterie w wodzie – co warto widzieć?
Woda to naturalne środowisko występowania mikroorganizmów, wśród których najliczniejszą grupę stanowią właśnie bakterie. Do ich namnażania dochodzi zazwyczaj w pobliżu oborników, nieszczelnych szamb, a także na terenach pól uprawnych.
Najczęściej spotykane bakterie w wodzie to patogeny z grupy Coli, Legionella, Pseudomonas (Pseudomonas aeruginosa – pałeczka ropy błękitnej) i enterokoki, a także bakterie żelazowe i manganowe.
Bakterie często bytują w studniach, w przewodach instalacji wodociągowych, a nawet na złożach filtracyjnych w stacjach uzdatniania wody, przez co można je znaleźć nie tylko w wodzie z własnego ujęcia, ale nawet w uzdatnionej kranówce! Wiele szczepów bakterii tworzy zbiorowiska, które przylegają do różnych powierzchni w postaci biofilmu.
Biofilm to złożona wielokomórkowa struktura mikroorganizmów otoczona warstwą substancji organicznych i nieorganicznych, produkowanych przez te drobnoustroje, wykazująca adhezję do powierzchni biologicznych i abiotycznych[1].
Wszystkie te mikroorganizmy, podobnie jak wirusy w wodzie, stanowią zagrożenie dla ludzkiego zdrowia. Jeśli mikrobiologiczna analiza wody potwierdzi obecność szkodliwych patogenów w kranówce, należy podjąć natychmiastowe działania w zakresie uzdatniania wody.
Technologie usuwania bakterii z wody
Kluczowym elementem dezynfekcji jest zapobieganie powstawaniu biofilmu poprzez eliminację zastojów i miejsc, w których gromadzą się osady, rdza oraz kamień w wodzie. Istotne znaczenie mają również regularne przeglądy systemów wodnych oraz regularne badania wody. W przypadku bakterii Legionella szczególnie ważnym elementem prewencji jest eliminacja stref o temperaturze wynoszącej 20-50°C.
W ujęciu ogólnym usuwanie bakterii z wody obejmuje szereg metod chemicznych i fizycznych, których zastosowanie zależy od przeznaczenia wody, jej składu fizykochemicznego i mikrobiologicznego (rodzaj, ilość bakterii) oraz natężenia przepływu wody. Wybór optymalnej metody nie zawsze wydaje się oczywisty, dlatego warto poprosić o pomoc eksperta.
Warto zapamiętać, że żadna z metod dezynfekcji wody nie ma uniwersalnego zastosowania w każdych warunkach eksploatacyjnych. W związku z tym, wybór konkretnego rozwiązania powinien odpowiadać indywidualnym wymaganiom instalacji oraz potrzebom użytkowników. Wskazane jest zatem wybranie takiej metody dezynfekcji, która charakteryzuje się optymalnym stosunkiem stopnia dezynfekcji wody do potencjalnego ryzyka powstawania produktów ubocznych. Przy uzdatnianiu wody pitnej najważniejszy aspekt działania to skuteczna eliminacja wszelkich mikroorganizmów chorobotwórczych mogących stanowić zagrożenie dla człowieka, przy czym sam proces dezynfekcji wody musi pozostać bezpieczny dla zdrowia.
Chemiczne metody usuwania bakterii z wody
Chemiczne metody usuwania bakterii z wody obejmują rozwiązania dedykowane osobno do wewnętrznych instalacji wodnych w budynkach oraz do dezynfekcji wody w stacjach uzdatniania.
W stacjach uzdatniania wody chemiczne metody dezynfekcji obejmują między innymi ozonowanie, chlorowanie wody oraz dezynfekcję wody kwasem nadoctowym. Z kolei usuwanie bakterii z wody w systemie wodociągowym polega na wprowadzeniu do instalacji odpowiednich preparatów chemicznych. W efekcie tych działań wyeliminowane zostają nie tylko bakterie, ale też osady organiczne i mineralne, w których mogą bytować mikroorganizmy. Usuwanie bakterii z wody za pomocą metod chemicznych to między innymi:
- Dezynfekcja przy użyciu jonów srebra i miedzi
- Dezynfekcja przy pomocy ultradźwięków
- Dezynfekcja chemiczna nadtlenkiem wodoru
- Dezynfekcja chemiczna dwutlenkiem chloru
Stopień skuteczności dezynfekcji chemicznej zależy od dokładnego oczyszczenia wszystkich zbiorników i elementów w instalacji.
O jakość wody muszą się szczególnie troszczyć właściciele studni głębinowych. Co dwa lub trzy lata należy w związku z tym wybrać wodę, dokładnie oczyścić dno oraz przeprowadzić chlorowanie studni.
Fizyczne metody usuwania bakterii z wody
Fizyczna metoda dezynfekcji wody polega na wykorzystaniu działania promieniowania ultrafioletowego, do czego stosuje się lampy bakteriobójcze. Wydajność lampy UV jest powiązana z czasem ekspozycji wody na promieniowanie ultrafioletowe, co oznacza, że im większy przepływ wody w ujęciu godzinowym oraz liczniejsze bakterie, tym większa powinna być moc urządzenia.
Konstrukcja lampy bakteriobójczej UV jest bardzo prosta:
- Obudowa z króćcami
- Żarnik będący źródłem promieniowania ultrafioletowego
- Kwarcowa osłona żarnika
Bardzo często do lamp dołączana jest szafka sterownicza zawierająca transformator prądu oraz licznik czasu działania żarnika. Elementem wymiennym są właśnie żarniki UV o żywotności wynoszącej do 9000 h (około 1 rok). W przypadku zastosowań o dużych przepływach, oprócz zwiększania średnicy króćców przyłączeniowych, stosuje się kilka żarników w jednej obudowie lampy.
Lampy UV w żaden sposób nie zmieniają fizykochemicznego składy wody, a wysokoenergetyczne promieniowanie UV o długości fali 254 nm doprowadza do trwałego rozpadu DNA białek mikroorganizmów hamując ich dalszy wzrost i namnażanie.
Naświetlana woda powinna być klarowna, aby promienie UV nie odbijały się od cząsteczek koloidów i zawiesin. W praktyce musi się charakteryzować niską barwą i mętnością oraz brakiem przekroczeń żelaza, manganu i amoniaku.
Warto jednocześnie pamiętać, że lampy UV nie usuwają biofilmu ze skażonych instalacji wodnych na dalszych odcinkach, ani nie chronią przed wtórnym skażeniem wody.
Inne metody dezynfekcji
Poza wymienionymi wyżej metodami dezynfekcji wody, niekiedy są oferowane także inne rozwiązania. Warto mieć jednak na uwadze to, że cechuje je mniejsza skuteczność lub występuje ryzyko pojawienia się negatywnych skutków ubocznych. Jedną z takich metod jest dezynfekcja termiczna, czyli płukanie instalacji gorącą wodą. Jest to niestety tylko rozwiązanie doraźne i nie zawsze skuteczne w przypadku eliminacji biofilmu.
Nie zalecam regularnego stosowania dezynfekcji termicznej z uwagi na stosunkowo duże obciążenie dla instalacji i możliwość odkładania się kamienia.
Piotr Pisarski
W kontekście pytania, jak usunąć bakterie z wody, najlepiej sięgać po rozwiązania polecane przez specjalistów.
Usuwanie bakterii z wody – przegląd rozwiązań do domu
W warunkach domowych woda jest dezynfekowana metodami, które eliminują patogeny zawieszone w wodzie, np. poprzez zastosowanie promieniowania UV. Istnieje również możliwość zastosowania preparatów chemicznych, takich jak dwutlenek chloru. Celem takich działań jest zarówno usunięcie mikroorganizmów, jak i zapobieganie ponownemu zanieczyszczeniu wody. Pod tym kątem najlepiej sprawdzają się lampy bakteriobójcze, które eliminują problem mikroorganizmów centralnie, czyli w całej instalacji. W przypadku wody pitnej, jako dodatkowe zabezpieczenie warto stosować filtry kuchenne z systemem odwróconej osmozy.
Lampy UV dostępne na rynku różnią się między sobą nie tylko budową, ale również danymi technicznymi. Na etapie zakupu konkretnego modelu warto zwrócić uwagę na dawkę promieniowania UV-C przypisaną do konkretnej wydajności oraz jakość materiałów, z których zostało wykonane urządzenie. Pod tym kątem można rozważyć zakup lampy UV belgijskiej marki Cintropur lub kanadyjskiej firmy Viqua.
Osobom, które szukają dobrej jakości lampy UV, w atrakcyjnej cenie i z łatwym dostępem do części zamiennych, polecam przede wszystkim urządzenia polskiej marki TMA.
Piotr Pisarski
Lampy bakteriobójcze TMA mają szerokie zastosowanie w różnych gałęziach gospodarki i codziennym życiu, a dzięki różnym wydajnościom każdy użytkownik znajdzie urządzenie idealnie dopasowane do swoich potrzeb.
Jak usunąć bakterie z wody – podsumowanie
Dezynfekcja to jeden z najważniejszych etapów uzdatniania wody. Stosuje się ją zarówno w stacjach wodociągowych, jak i do zabezpieczenia instalacji wewnętrznych w budynkach przed wtórnym skażeniem bakteryjnym. W zależności od oczekiwanego rezultatu działania, bardzo ważnym etapem doboru optymalnej metody usuwania bakterii jest określenie celów dezynfekcji. W każdym przypadku warto postawić na sprawdzone rozwiązania o potwierdzonej skuteczności. Montując w domu lampę UV zyskujesz bowiem pewność, że kranówka jest zawsze czysta i zdrowa, a Twoja rodzina bezpieczna.
