Kondycjonowanie wody – przegląd rozwiązań

Kondycjonowanie wody polega na modyfikowaniu jej parametrów fizykochemicznych i mikrobiologicznych poprzez dozowanie odpowiednich preparatów chemicznych. Celem chemicznej korekty wody jest ochrona instalacji przed korozją, osadami i rozwojem mikroorganizmów oraz dostosowanie cieczy do wymagań konkretnego procesu technologicznego.

Spis treści:

• Co to jest kondycjonowanie wody?
• Preparaty do kondycjonowania wody
• Jak dozuje się preparaty chemiczne do wody?
• Jakie problemy rozwiązuje kondycjonowanie wody?
• Kondycjonowanie wody – podsumowanie

Co to jest kondycjonowanie wody?

Kondycjonowanie wody stosuje się w systemach o różnej wielkości i przeznaczeniu. Prowadzenie programów kondycjonowania ma na celu stworzenie optymalnych warunków pracy instalacji wodnej, co pozwala zwiększyć efektywność działania oraz zachować jej sprawność.

Kondycjonowanie wody to proces mający na celu poprawę lub utrzymanie jakości wody poprzez regulowanie jej składu chemicznego i fizycznego.

Decydując się na wprowadzenie programu kondycjonowania wody warto wybierać preparaty najwyższej jakości, a w doborze optymalnego rozwiązania o pomoc najlepiej poprosić eksperta z branży.

Darmowa konsultacja

Gdzie stosuje się kondycjonowanie wody?

Chemiczną korektę wody stosuje się m.in. układy wody chłodniczej oraz pary wodnej, instalacje grzewcze i klimatyzacyjne. Tym samym, profesjonalne kondycjonowanie wody znajduje szerokie zastosowanie w wielu branżach. Szczególnie istotne jest w tym kontekście uzdatnianie wody technologicznej, czyli przygotowanie jej do konkretnych procesów, w których czystość, skład chemiczny i fizyczne właściwości wody mają kluczowe znaczenie.

Kondycjonowanie wody spotyka się w takich obszarach jak:

• Energetyka – do zasilania kotłów parowych i obiegów chłodniczych, gdzie jakość wody wpływa na sprawność i trwałość instalacji
• Przemysł spożywczy – w procesach produkcji napojów, żywności czy mleczarni, gdzie woda musi spełniać rygorystyczne normy higieniczne i jakościowe
• Przemysł chemiczny i farmaceutyczny – gdzie wymagana jest woda o wysokim stopniu czystości chemicznej i mikrobiologicznej
• Przemysł papierniczy i tekstylny – dla zapewnienia odpowiedniej jakości produkcji i ochrony urządzeń przed osadami
• Przemysł motoryzacyjny i elektroniczny – produkcja ultra czystej wody do mycia i płukania

Dobór i preparatów chemicznych oraz protokół ich dozowania do wody odbywa się na podstawie indywidualnie dobranych kryteriów i zależy od takich kwestii jak rodzaj układu, przeznaczenie cieczy oraz oczekiwany efekt końcowego.

Preparaty do kondycjonowania wody

Ze względu na typ zanieczyszczenia, jakie występuje w instalacji wodnej, wyróżnia się kilka typów produktów do kondycjonowania wody, w tym:

• Inhibitory korozji
• Antyskalanty
• Biocydy
• Środki dedykowane korekcie odczynu pH
• Koagulanty
• Flokulanty
• Środki dezynfekujące

Preparaty do chemicznej korekty wody dobiera się na podstawie parametrów wody, a także rodzaju i przeznaczenia instalacji.

W zależności od rodzaju układu do chemicznej korekty wody stosuje się inne rozwiązania, np.:

• Preparaty do korekty odczynu pH, preparaty wiążące tlen, antyskalanty, inhibitory korozji – uzdatnianie wody do produkcji pary
• Inhibitory korozji i biocydy – uzdatnianie wody chłodniczej i do klimatyzacji
• Dwutlenek chloru i podchloryn sodu – chemiczna dezynfekcja wody

Problemy z wodą w instalacji są najczęściej złożone, dlatego też zalecam stosowanie środków kombinowanych o szerokim spektrum działania, które zabezpieczają przed korozją i jednocześnie zapobiegają wytrącaniu się osadów twardej wody.Preparaty dedykowanie obiegom chłodniczym powinny być z kolei skomponowane w taki sposób, aby nie wspierały wzrostu biologicznego.

Piotr Pisarski

Jak dozuje się preparaty chemiczne do wody?

Dozowanie preparatów chemicznych do wody może się odbywać na różne sposoby. Niektóre produkty wystarczy podać jednorazowo, inne natomiast – dla podtrzymania efektów działania, wymagają stałego dozowania. To jednak nie wszystko.

Samo dozowanie preparatów może się odbywać między innymi poprzez inżektor, bezpośrednio do instalacji, stale za pomocą stacji dozujących do układu, albo do otwartych zbiorników w układach.

Na rynku znajdują się kompletne zestawy dedykowane precyzyjnemu dozowaniu środków chemicznych, które zazwyczaj składają się ze zbiornika magazynującego preparat do chemicznej korekty, pompy dozującej, a także zaworów i przewodów doprowadzających.

W przypadku stacji dozującej, preparaty podawane są do układu ze zbiornika magazynującego za pomocą pompy, która może być sterowana z pomocą impulsów wysyłanych z wodomierza kontaktowego. Takie rozwiązanie pozwala dawkować środki chemiczne proporcjonalnie do przepływu wody. W zależności od rodzaju pompy, w niektórych stacjach dozujących istnieje również możliwość regulacji częstotliwości pracy komponentu tłoczącego oraz wstrzykiwanej dawki.

Jeśli zachodzi potrzeba dezynfekcji układu, najczęściej stosuje się generatory dwutlenku chloru, zapewniające w pełni zautomatyzowane sterowanie procesem. Tego typu urządzenia pozwalają na bezpośrednie dozowanie preparatu do instalacji lub zastosowanie zbiornika magazynującego, wyposażonego w maksymalnie trzy pompy.

Generatory dwutlenku chloru, podobnie jak stacje do dozowania innych preparatów chemicznych, można rozbudowywać i uzupełniać o dodatkowe systemy w zależności od potrzeb przedsiębiorstwa.

W jaki sposób dobiera się dawki dozowanych środków chemicznych?

Aby dobrać odpowiednie dawki środków chemicznych oraz częstotliwość dozowania, należy wziąć po uwagę:

• Parametry wody
• Natężenie przepływu wody
• Rodzaj preparatu chemicznego
• Materiał budulcowy instalacji
• Środowisko pracy stacji dozującej

Przypominam, że planując chemiczną korektę wody, w zakresie zastosowania produktu, sposobu jego dozowania, czy optymalnej dawki należy zawsze przestrzegać zaleceń producenta umieszczonych w specyfikacji technicznej danego produktu.

Piotr Pisarski

Bardzo istotną rolę w doborze odpowiednich środków chemicznych oraz ich dawek odgrywają wstępne badania wody w zakresie fizykochemii oraz mikrobiologii, które wykonuje się zawsze w celu ustalenia optymalnej metody uzdatniania wody.

Jakie problemy rozwiązuje kondycjonowanie wody?

Odpowiednio przeprowadzone kondycjonowanie wody rozwiązuje różne problemy, m.in. eliminuje ryzyko osadzania się kamienia kotłowego, przeciwdziała korozji instalacji oraz uniemożliwia rozwój mikroorganizmów w systemach wodnych. Dzięki chemicznej korekcie wody możliwe jest zapewnienie długotrwałej i bezawaryjnej pracy urządzeń oraz utrzymanie wysokiej efektywności technologicznej.

Zapobieganie korozji

Eliminacja ryzyka korozji instalacji powinna się opierać przede wszystkim na działaniach prewencyjnych. W tym celu stosuje się specjalistyczne inhibitory korozji. Działanie tych preparatów może mieć różny mechanizm, w tym:

• Wiązanie metali występujących w wodzie w związki kompleksowe
• Neutralizowanie rozpuszczonych w wodzie wolnego tlenu lub dwutlenku węgla
• Budowanie na wewnętrznych powierzchniach systemów wodnych antykorozyjnych warstw ochronnych
• Podwyższenie lub obniżenie wartości odczynu pH

Inhibitory korozji dobiera się w oparciu o wyniki analizy wody surowej oraz parametry uzyskane po jej wstępnym uzdatnieniu za pomocą urządzeń filtracyjnych.

Kamień kotłowy

Kamień kotłowy to rodzaj osadu mineralnego występujący na powierzchniach urządzeń oraz zbiorników, w których wykorzystywana jest nieuzdatniana twarda woda, zawierająca wysokie stężenie jonów wapnia i magnezu.

Kamienne osady występujące na wymiennikach ciepła stanowią dodatkową przeszkodę w procesie przekazywania energii cieplnej, a tym samym powodują duże straty energetyczne. Występowanie kamienia kotłowego niekorzystnie wpływa również na drożność instalacji. Zmniejszenie przepływów może powodować różnice w poziomie wody, co często bywa przyczyną awarii w instalacji.

Do redukcji stopnia twardości wody stosuje się przede wszystkim przemysłowe zmiękczacze wody. Pozostałą po filtracji resztkową twardość wody można z kolei wyeliminować stosując kondycjonowanie wody. Środki chemiczne o działaniu przeciwosadowym zapobiegają wytrącaniu się osadów twardości resztkowej. Jeśli natomiast dojdzie do odłożenia się kamienia w układzie, wskazane jest czyszczenie chemiczne.

Do preparatów zwalczających osady mineralne należą antyskalanty, czyli środki powstrzymujące proces krystalizacji soli rozpuszczonych w wodzie. Dozowanie antyskalantów dotyczy najczęściej systemów, w których pracuje przemysłowa odwrócona osmoza – antyskalanty zapobiegają zapychaniu się membran (fouling membran osmotycznych), a przez to znacznie wydłużają ich żywotność.

Regularne kondycjonowanie wody z użyciem antyskalantów eliminuje problemy wynikające z nagromadzenia się wapiennych osadów oraz pozwala na utrzymanie optymalnych parametrów wody.

Usuwanie zanieczyszczeń organicznych

W instalacjach chłodniczych (np. otwarte wieże chłodnicze) oraz w instalacjach wody pitnej i użytkowej, mogą gromadzić się osady pochodzenia mikroorganicznego. Problem narastającego biofilmu rozwiązuje się zazwyczaj poprzez dezynfekcję układu. Preparaty do dezynfekcji dobiera się w zależności od tego, jak silne jest zanieczyszczenie oraz biorąc pod uwagę przeznaczenie wody.

W przypadku wody pitnej można zalecam chlorowanie dwutlenkiem chloru. Preparaty zawierające ten składnik są również skuteczne w walce z bakterią Legionella, którą często spotyka się w instalacjach z ciepłą wodą.

Piotr Pisarski

W instalacjach, w których woda nie ma kontaktu z żywnością czy skórą, dobrym rozwiązaniem są biocydy – silnie działające środki biobójcze. W tym przypadku zaleca się stosowanie dezynfekcji w sposób ciągły, a w razie konieczności należy jednorazowo wprowadzić uderzeniowo preparat wysoko skoncentrowany.

Usuwanie osadów organicznych pozwala zachować drożność instalacji oraz stanowi istotny element przeciwdziałania korozji mikrobiologicznej.

Kondycjonowanie wody – podsumowanie

Dozowanie środków chemicznych wymaga wiedzy i precyzji, jednak przynosi znakomite efekty. Kondycjonowanie wody pozwala wyeliminować wiele problemów z wodą, w tym ryzyko korozji instalacji, wapienne osady, czy narastający biofilm. Decydując się na zakup środków chemicznych warto jednocześnie skorzystać również z profesjonalnego serwisu, a dobór odpowiedniego preparatu i jego dawki należy powierzyć ekspertom z branży uzdatniania wody.