Dziś temat, który powinien zainteresować wszystkich właścicieli studni głębinowych. Odpowiadam w nim na pytania: czy warto przeprowadzić badanie wody ze studni, czy opłaca się na tym zaoszczędzić oraz jaki jest koszt. Znajdziesz tu same praktyczne informacje, które pomogą upewnić się, co do stanu wody, z której korzystasz na co dzień.
Temat analizy wody poruszałem już w artykule Analiza wody – praktyczne informacje, jednak były tam w większości ogólne informacje. Tym razem postanowiłem rozwinąć temat i skupić się na badaniu wody ze studni.
Problemy, które mogą pojawić się w wodzie ze studni
Własna studnia to nadal bardzo chętnie wykorzystywany sposób na czerpanie wody przeznaczonej do celów spożywczych i użytkowych. Czasem wynika to z faktu, że do danego miejsca nie da się doprowadzić wodociągu, a czasem własne ujęcie okazuje się o wiele tańszą w eksploatacji i budowie alternatywą wody wodociągowej. Więcej na ten temat przeczytasz tutaj.
Właściciele studni głębinowych często jednak zapominają, że ich woda pochodzi prosto spod ziemi, nigdy nie była badana, a tym bardziej filtrowana i może być bogata w różne zanieczyszczenia często niedostrzegalne na pierwszy rzut oka. Szacuje się, że nawet około 80 procent indywidualnych ujęć może charakteryzować się przekroczeniami stężeń substancji znajdujących się w wodzie, w tym także bakteriami.
Do najczęściej wykrywanych w wodzie ze studni zanieczyszczeń należą: żelazo, mangan, twardość wody, azotany, amoniak, związki organiczne, bakterie, nieodpowiednia barwa i zapach wody. Woda ze studni może mieć niekorzystne właściwości pod względem: fizycznym, chemicznym lub/i mikrobiologicznym. Nieprawidłowe właściwości organoleptyczne wody sprawiają, że często nie jesteśmy w stanie z niej normalnie korzystać. Przekroczenia substancji chemicznych najczęściej powodują spore problemy techniczne podczas użytkowania wody. Niektóre, spożywane z wodą regularnie, również mogą doprowadzić do niekorzystnych skutków zdrowotnych. Najniebezpieczniejsze są jednak mikroorganizmy. Bakterie potrafią spowodować spore problemy, doprowadzić do chorób układu pokarmowego. To rodzaj zanieczyszczenia, na które szczególnie należy mieć oko, kontrolować i przede wszystkim zapobiegać.
Jednym z najczęściej wykrywanych problemów w wodzie ze studni jest podwyższone stężenie żelaza. To spory problem, mający niemały wpływ na instalacje, przez które przepływa woda. Pozostawia osad, brudzi pranie, może doprowadzić do awarii. O wszystkim pisałem już w artykule: Czy zażelaziona woda jest szkodliwa? Z przekroczeniami żelaza w wodzie najczęściej idą w parze także przekroczenia manganu. O skutkach jego występowania dowiecie się między innymi z artykułu: Czarne osady w łazience – co jest przyczyną? Dość często mówi się także o przekroczeniach azotanów, które mają fatalny wpływ na organizm: Uważaj na szkodliwe azotany w wodzie
Kiedy warto wykonać badanie wody ze studni?
Badanie wody koniecznie należy zlecić już po wykonaniu ujęcia bądź po wprowadzeniu się do domu z własnym ujęciem wody. Jest to bardzo ważne, ponieważ woda ze studni, w przeciwieństwie do wody wodociągowej, nie jest pod stałym nadzorem i nie ulega częstym badaniom. To sprawia, że mogą się w niej znajdować substancje, które mają niezwykle niekorzystny wpływ na stan instalacji i codziennego życia lub nawet są niebezpieczne dla zdrowia.
Oprócz tego badanie wody ze studni warto przeprowadzić, kiedy woda dziwnie smakuje bądź wyczuwamy niekorzystny zapach, a także gdy:
- Stała się mętna, choć wcześniej nie było z tym problemu
- Podrażnia skórę po kąpieli
- Pozostawia osad na naczyniach, tkaninach i armaturze
- Kiedy doszło do zatrucia
- Kiedy zaistniała konieczność wejścia do studni
- Kiedy woda ze studni nie była wykorzystywana przez dłuższy okres
…a także w wypadku, gdy z wody korzystają na stałe małe dzieci, osoby chore i starsze – ich zdrowie wymaga szczególnej ochrony.
Rodzaje badania wody ze studni
Warto przypomnieć, że istnieją różne rodzaje badania wody ze studni. Główny podział obejmuje fizykochemiczną analizę wody oraz mikrobiologiczną analizę wody. Pierwszy z rodzajów skupia się na poznaniu i zilustrowaniu cech fizycznych wody oraz jej składu chemicznego. Te informacje są porównywane z obowiązującymi w Polsce normami. Na tej podstawie wnioskuje się, które z parametrów wymagają poprawy oraz jaka metoda uzdatniania wody będzie w tym przypadku najlepsza. Więcej dowiecie się z artykułu: Interpretacja wyników analizy wody
Analiza mikrobiologiczna jest równie istotna. W tym badaniu ocenia się ilość mikroorganizmów występujących w wodzie. Woda nadaje się na cele spożywcze oraz użytkowe, jeśli nie występują w niej żadne bakterie. Takie badanie trwa kilka dni. Szczegółowe informacje znajdziecie w artykule: Mikrobiologiczna (bakteriologiczna) analiza wody
Niezależnie od rodzaju analizy wody, takie badanie jest wieloetapowe, a w jego skład wchodzi wiele działań. W przypadku analizy mikrobiologicznej wygląda to nieco inaczej, niż ma to miejsce przy fizykochemicznej analizie wody. Jak to dokładnie przebiega w laboratorium? Tego dowiecie się z artykułu: Na czym polega analiza wody?
Jak często trzeba badać wodę ze studni?
Zalecane jest, aby analiza wody z indywidualnego ujęcia odbywała się minimum raz w roku. Regularne przeprowadzanie badania wody ze studni jest niezwykle ważne, jeśli chcemy mieć pełną pewność, że wykorzystywana przez nas woda jest dobrej jakości. W dodatku warto wspomnieć, że osoby przeprowadzające stałe badania wody zazwyczaj otrzymują zniżki lub inne korzystne oferty od placówek, do których zwracają się o pomoc.
Gdzie wykonać badanie wody ze studni?
Często dostaję pytania o to, gdzie można zwrócić się z prośbą o przebadanie wody z indywidualnego ujęcia. Mamy trzy opcje do wyboru:
- Możemy zwrócić się do lokalnej stacji sanitarno-epidemiologicznej (sanepid)
- Możemy oddać próbkę do wyspecjalizowanego laboratorium
- Możemy też zwrócić się z prośbą o przebadanie wody do firmy zajmującej się uzdatnianiem wody. To bardzo atrakcyjna opcja, ponieważ wraz z wynikami często dostajemy także propozycję najbardziej optymalnego urządzenia do filtracji wody
Ile kosztuje badanie wody ze studni?
Cena badania wody ze studni jest uzależniona od kilku czynników. Do najważniejszych należy przede wszystkim to, jakie badanie chcemy przeprowadzić. Czy ma być to tylko badanie fizykochemiczne, czy tylko mikrobiologiczne, a może oba? Kwota, jaką wydamy na badanie wody może być większa lub mniejsza w zależności od regionu, w którym mieszkamy. Do tego ważnym aspektem jest ilość parametrów, jakie chcemy przebadać oraz pochodzenie wody (studnia czy wodociąg). Cena jest uzależniona także od placówki, w której zlecimy badanie.
Cena za badanie wody ze studni jest mniej więcej identyczna na terenie całej Polski. W zależności od miejsca, mogła być wyższa lub niższa średnio o 10 procent. Łączny koszt dotyczący wykonania obu badań waha się od 350 do 450 złotych. Analiza mikrobiologiczna to koszt około 200-250 złotych. Koszty analizy fizykochemicznej są zróżnicowane. W zależności od wybranych do badania parametrów to może być 120 – 250 złotych, a nawet wyżej. Dobrą wiadomością jest to, że na przestrzeni lat ceny badania wody nie ulegają aż takiemu podwyższeniu.
Koszt badania fizykochemicznego wody ze studni zlecony w laboratorium firmy KLARSAN to 125 złotych. Analiza wody obejmuje 10 najpopularniejszych parametrów. Więcej dowiesz się ze strony z ofertą analizy wody.
Ile trzeba czekać na wyniki badania wody ze studni?
Na wyniki badania wody czeka się średnio od 5 do 7 dni roboczych. Są firmy, które wyniki przesyłają już na drugi dzień. Wiele zależy od placówki i sytuacji. Warto zapytać o czas oczekiwania w miejscu, w którym składamy próbkę wody do badania.
Dlaczego lepiej nie oszczędzać na tym badaniu?
Wielu osobom cena badania wody ze studni wydaje się dość duża i za wszelką cenę starają się ją obniżyć. W związku z tym albo rezygnują ze zbadania niektórych parametrów, albo kompletnie rezygnują z całej analizy wody i wybierają stację uzdatniania wody na własną rękę. To niestety często prowadzi do jeszcze większych wydatków, ponieważ w większości przypadków okazuje się, że wybrane urządzenie wcale nie radzi sobie z wodą lub woda jest jeszcze gorszej jakości niż przedtem.
Kompleksowe badanie wody ze studni najlepiej określi czy mamy problem z wodą, jeśli tak to jaki, a w dodatku doskonale wykaże jakie urządzenie do uzdatniania wody będzie działało najlepiej.
Oszczędzanie na badaniu wody ze studni jest często równoznaczne z oszczędzaniem na naszym zdrowiu, a przecież chodzi o to, aby woda, z której będziemy korzystać była zdrowa i bezpieczna dla wszystkich domowników.
Jak przygotować próbkę wody do badania?
W przypadku badania fizykochemicznego wody możemy wykorzystać zwykłą plastikową butelkę po wodzie mineralnej. Pamiętajmy, aby nie napełniać próbką butelek po kolorowych sokach i napojach, ponieważ to mogłoby zaburzyć wyniki.
Butelkę należy napełnić dwukrotnie wodą i opróżnić. Chodzi o jej dokładne przepłukanie. Po tej czynności można już napełnić butelkę właściwą próbką wody. Najlepiej napełnić butelkę jak największą ilością wody i przy zakręcaniu korkiem lekko ścisnąć, by wewnątrz nie pozostało powietrze. Taką próbkę należy dokładnie opisać imieniem, nazwiskiem, rodzajem ujęcia, miejscem, z którego została pobrana woda, etc.
W przypadku badania mikrobiologicznego wody sprawa ma się troszeczkę inaczej, ponieważ nie możemy nalać wody do dowolnej butelki. Musimy koniecznie zgłosić się do laboratorium. Tam otrzymamy specjalnie zapakowaną i wyjałowioną butelkę. Za taki pojemnik trzeba będzie prawdopodobnie zapłacić kaucję w wysokości od 10 do 20 złotych.
Aby pobrać wodę należy najpierw na 5 minut odkręcić kran, aby spłynął najsilniejszy strumień, który będzie najprawdopodobniej zawierał zanieczyszczenia z rur. Końcówkę kranu najlepiej spryskać środkiem dezynfekującym. Następnie należy odczekać jeszcze około 2 minut i podłożyć butelkę pod kran. Butelkę należy napełnić do ¾ objętości i jak najszybciej ją zakręcić. Pamiętaj o dokładnym opisaniu próbki.
Transport próbek do badania nie powinien trwać dłużej niż 48 godzin. Wodę do badania najlepiej pobierać z kranu, z którego najczęściej korzystają domownicy. Dzięki temu wyniki badania będą najbardziej obiektywne.
Co po badaniu wody ze studni?
Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi jasno określa maksymalne dopuszczalne stężenia substancji obecnych w wodzie. I tak:
- Ilość żelaza nie powinna przekraczać 200 μg/l
- Stężenie manganu nie powinno być wyższe niż 50 μg/l
- Jon amonowy nie powinien przekraczać 0,50 μg/l
- Ilość azotanów nie może przekraczać 50 mg/l
- Do tego w wodzie nie powinno być żadnych bakterii z grupy coli
Te i inne wartości można znaleźć we wspomnianym wyżej dokumencie.
W zależności od ilości wykrytej substancji oraz zanieczyszczeń jej towarzyszących, dobierane są odpowiednie urządzenia filtracyjne. Na przykład przy wysokim stężeniu żelaza stosuje się odżelaziacze takie jak Ecoperla Ironitower, przy twardości wody wystarczy założyć zmiękczacz wody. Obecność bakterii w wodzie wymaga zastosowania lampy bakteriobójczej. Jeśli w wodzie wykryto kilka przekroczeń najprawdopodobniej przyda się stacja wielofunkcyjna – kompaktowa jak Ecoperla Multicab lub dwuczęściowa jak Ecoperla Multitower. W przypadku azotanów niezbędne może okazać się użycie urządzenia typu Ecoperla Nitratower. Wielkość i rodzaj urządzeń, typ złoża dobierane są również na podstawie rodzaju i ilości zanieczyszczenia występującego w wodzie oraz zużycia wody w obiekcie.
Dobór stacji uzdatniania wody zostaw ekspertowi
Stacji uzdatniania do wody ze studni nie wolno dobierać na zasadzie losowej! To nigdy nie przyniesie dobrych efektów. Najczęściej na takich praktykach traci się dwukrotnie. Z wynikami badania wody ze studni najlepiej zgłosić się do specjalisty. Jest wiele czynników wpływających na siebie wzajemnie. Woda z każdego ujęcia jest inna i wymaga indywidualnego podejścia. Przykładowo, w dwóch miejscach może być przekroczone stężenie żelaza, jednak w jednym wystarczy stacja wielofunkcyjna, w drugim natomiast profesjonalny odżelaziacz i odmanganiacz wody. Zanim więc samodzielnie podejmiesz działanie, przeczytaj koniecznie: Dobór technologii uzdatniania wody zostaw ekspertowi
Jeśli przypuszczasz, że woda z Twojej studni wymaga badania…
Jeśli podejrzewasz, że woda z Twojego ujęcia nie jest najlepszej jakości, skontaktuj się ze mną. Z chęcią doradzę, jakie kroki należy podjąć, by woda odzyskała odpowiednią i bezpieczną dla zdrowia jakość. Zapraszam do rozmowy na czacie lub odwiedzenia zakładki Kontakt.
Witam . U mnie woda w studni ma przekroczone żelazo 300 razy. Nie mylić z 300%.
Czy jest sens ją uzdatniać ? Chodzi mi o koszta
My robiliśmy badania wody ze studni i na tej podstawie dobrano nam stację. Na szczęście przekroczenia żelaza i manganu nie były duże.
Przekraczono wartość dopuszczalną. W badaniach przez sanepid wartość bakterii wynosi zero gdyż bakterie będą się namnażać. Chlorowanie lub lampa UV proszę wybrać
wiadomo, że nie powinno być bakterii coli, ale nigdzie nie mogę znaleźć jakiejś opinii co do skali zanieczyszczenia. Chodzi mi o to, czy na przykład 80 jst w 100ml coli to bradzo źle? A może tragicznie? Czy może tylko trochę źle. Nikt o tym nie mówi, a to jednak jest istotne. U mnie jest 80 coli, 0 esch. i 80 enterokoki. Również jest >300 mikroorganizmów po 72 godz. Studnia świeżo wykopana z daleka od szamb. I nie wiem, co mam robić, bo nie wiem jak bardzo to zły wynik.
My robiliśmy analizę fizykochemiczną wody z tej strony, a bakterie w sanepidzie. Wynik co najmniej zadowalający. Niewielkie przekroczenie żelaza, wystarczyło zastosować stację wielofunkcyjną i dadatkowo mamy zmiękczoną wodę.
Taka analiza wody to dobra rzecz. Wysłałem wodę do analizy na próbę i okazało się, że ma parę przekroczeń. Warto sprawdzać jaką się ma wodę, szczególnie jeśli ma się studnię.
Dzień dobry. Po jakim czasie od wykopania studni głębinowej można oddać wodę do badania?
Dzień dobry,
Aby badanie wody wyszło wiarygodne należy przepompowywać studnię przez 5-6 godzin.
Dzień dobry. Jeszcze nie badałem wody po wprowadzeniu się do domu ale podczas kąpieli mam uczucie, że cały jestem ślizgi. Po wytarciu ręcznikiem wszystko jest ok. Po nowym roku woda idzie do badania. Co może być przyczyną? Mamy studnię głębinową.
Bardzo miękka woda, chciałbym mieć taką
witam, mam przekroczony amoniak dop. jest 0.5 a ja mam 0.98 czy mogę spożywać wodę na surowo i po ugotowaniu?
Dzień dobry,
picie wody z tak wysoką zawartością jonów amonowych jest niewskazane. Ich obecność wodzie może w sposób pośredni przyczynić się do rozwoju bakterii. Z tego względu nie powinno pić wody o takich parametrach. Dodatkowo mogą występować zmiany smaku i zapachu. Proces gotowania nie redukuje ilości amoniaku, dlatego nie rozwiązuje tego problemu.
My badanie wody wykonywaliśmy raz, zaraz po wykopaniu studni. Okazało się niestety, że parametry wody się zmieniły i przed wprowadzeniem do domu ponowiliśmy badanie wody. Okazało się, że przekroczony minimalnie jest mangan i żelazo oraz średnia twardość wody. Po konsultacji z ekspertem doszliśmy do wniosku, że inwestujemy w zmiękczacza wody. Złoże w zmiękczaczu ma właściwości jonowymienne więc usunie drobne przekroczenia żelaza i manganu. Poza tym będziemy mieć miękką wodę.
My mieliśmy duże szczęście, bo woda ze studni okazała się bardzo dobra. Nie musimy jej nawet zmiękczać. Tak czy siak, dmuchamy na zimne i regularnie badamy wodę. Przecież jest prawdopodobieństwo, że jej skład na przestrzeni kilku lat się zmieni. Wtedy cała nasza instalacja byłaby narażona np. na nadmiar żelaza czy wysoką twardość.
Bardzo ciekawy wpis. Akurat planuję wykopanie studni na mojej posesji, dlatego wpis ten bardzo mi się przyda.