Lampy bakteriobójcze są bardzo skutecznym sposobem dezynfekcji wody zarówno w gospodarstwach domowych, jak też przedsiębiorstwach. Dzięki stałemu działaniu promieniowania UV można spać spokojnie i nie martwić się o wystąpienie skażenia bakteriologicznego wody. W jaki sposób jednak dbać o lampę UV do wody, aby służyła jak najlepiej i jak najdłużej? Jak serwisować lampę sterylizującą?
Szerokie zastosowanie lamp UV do wody
Nie ma wątpliwości co do tego, że lampy UV są skuteczne i stanowią doskonały sposób na ekologiczną i ekonomiczną dezynfekcję wody. Promieniowanie UV jest fizyczną metodą dezynfekcji wody, której działanie zostało dowiedzione. Odpowiednia długość fal jest w stanie skutecznie poradzić sobie z wszelkiego rodzaju bakteriami, grzybami i wirusami występującymi w wodzie. To również świetny środek prewencyjny. W gminnych wodociągach często stosuje się lampy bakteriobójcze obok tradycyjnej dezynfekcji chlorem. O działaniu promieniowania UV można przeczytać dokładnie w artykule: Jak działają lampy bakteriobójcze?
Zainteresowanie lampami bakteriobójczymi jest naprawdę duże, podobnie jak wszechstronność ich zastosowania. Doskonale nadają się do montażu przy własnym ujęciu wody. Mogą zwalczać nie tylko już powstałe skażenie wody, ale również chronić przed wystąpieniem takiego w przyszłości. Lampy UV doskonale nadają się również do uzdatniania wody deszczowej. Gromadzenie deszczówki cieszy się coraz większą popularnością i jest praktykowane już nie tylko na działkach czy w ogrodach. Deszczówka świetnie może służyć w domu, jeśli tylko zostanie zdezynfekowana. Potwierdza to artykuł: Jaki filtr do wody deszczowej (deszczówki) wybrać?
Lampy bakteriobójcze są również poszukiwane do zastosowań przemysłowych. Są niezastąpione w wielu laboratoriach, szpitalach, firmach z branży farmaceutycznej i spożywczej, a nawet placówkach użyteczności publicznej. Szczegóły związane z tym tematem można znaleźć tu: Przemysłowe lampy UV do wody – gdzie się sprawdzą? Co warto wiedzieć?
Jak wygląda prawidłowa eksploatacja lampy UV?
Jeszcze przed zakupem lampy UV warto upewnić się czy nie potrzeba wstępnie uzdatnić wody aby nie pozostawiała po sobie osadów. Niekiedy niezbędne jest usuwanie: żelaza, manganu czy twardości wody. Priorytetem jest usuwanie zanieczyszczeń mechanicznych z wody. Osad może negatywnie wpływać na skuteczność procesu dezynfekcji wody.
Po uruchomieniu lampy bakteriobójczej nie wolno bezpośrednio patrzeć na światło oraz pracę lampy UV, ani dotykać żarnika UV. Promieniowanie UV-C jest szkodliwe dla skóry oraz wzroku, dlatego lepiej unikać bezpośredniego kontaktu. Z tego właśnie powodu promienniki często są umieszczane w specjalnych osłonach, które nie przepuszczają światła.
Na co dzień należy pamiętać o tym, że lampa UV musi być stale podłączona do prądu i włączona. Ich praca powinna być niczym nie przerywana. Lampę bakteriobójczą można odłączyć od prądu, jeśli nie planujemy używać jej dłużej niż kilka dni. Włączanie i wyłączanie lampy UV diametralnie skraca żywotność żarnika UV. Jedna taka operacja może skrócić żywotność promiennika UV nawet o 20 godzin. Po ponownym włączeniu lampy UV zawsze należy odczekać kilka minut aż zacznie ona w pełni świecić i działać. Drugą kwestią jest to, że żarnik UV powinien działać stale ze względu na możliwość powstania wtórnego skażenia wody. Woda jest dezynfekowana przez lampę UV tylko w tym miejscu, przez które przepływa, a nie na całej drodze do miejsca poboru. Jeśli lampa UV będzie wyłączona, a woda z bakteriami będzie przepływała przez instalację, może ją zanieczyścić.
Do skażenia może dojść, kiedy żarnik UV się popsuje, z powodu braku prądu lub zbyt dużej ilości osadów na żarniku UV. W takiej sytuacji należy jak najszybciej przeprowadzić dezynfekcję całej instalacji za pomocą preparatu zawierającego chlor.
Należy pamiętać o utrzymaniu żarnika UV w bardzo dobrym stanie. Trzeba kontrolować ilość osadów, zanieczyszczenie rury kwarcowej. Powstające osady powinny zostać natychmiast usunięte. W ofercie wielu sklepów można znaleźć specjalne preparaty do czyszczenia żarnika z osadów i kamienia kotłowego. W takim preparacie należy pozostawić promiennik UV na całą noc. Niektóre lampy UV mają wbudowany specjalny mechanizm, dzięki któremu można skutecznie pozbyć się osadu. W swoim działaniu przypomina wycieraczki. Układ może być mechaniczny lub automatyczny.
Jeśli w gospodarstwie domowym dochodzi do częstych przerw w dostawie prądu, nawet bardzo krótkich, warto zaopatrzeć się w zasilacz akumulatorowy typu UPS. Dzięki niemu możliwe będzie rezerwowe podtrzymanie pracy lampy UV. Z pewnością nie dojdzie do wtórnego skażenia wody.
Żywotność żarnika w lampie UV
Żarniki UV w lampach bakteriobójczych powoli się zużywają i tracą na mocy. Jest to proces podobny jak w żarówkach elektrycznych. Promiennik UV należy wymienić na nowy po czasie wskazanym przez producenta. Najczęściej żarnik UV jest w stanie działać przez 9000 godzin, co przekłada się na rok pracy. Rzadko kiedy, ale zdarza się, że można trafić na promienniki UV działające dłużej.
Nowe lampy UV najczęściej po około 100 godzinach pracy wytracają 20% intensywności, a potem już utrzymują stały poziom. Wiele lamp bakteriobójczych jest obecnie wyposażanych w specjalny czujnik z diodą, który informuje o zbliżającej się konieczności wymiany żarnika UV na nowy.
Jak wymienić żarnik w lampie UV?
Coroczna wymiana żarnika UV w większości lamp bakteriobójczych przebiega zgodnie z następującymi etapami:
- Odłączenie zasilania elektrycznego
- Należy odczekać aż lampa UV się schłodzi
- Poluzować nakrętkę dławnicy
- Wysunąć kapturek z żarnikiem UV z rury osłonowej
- Zdjąć oprawkę z zacisków żarnika UV
- Wysunąć zużyty żarnik UV z rury osłonowej
- Na jego miejsce założyć nowy żarnik UV
- Wykonać czynności w cyklu odwrotnym do wyżej opisanego
Warto tu zaznaczyć, że w odniesieniu do lamp UV marki TMA nie ma potrzeby zamykania przepływu wody przez komorę lampy UV, ani też odkręcania mufy. W przypadku lamp bakteriobójczych Cintropur wymiana żarnika jest jeszcze łatwiejsza. Więcej na ten temat w artykule: Lampy UV Cintropur – co sprawia, ze są tak wyjątkowe?
Jak serwisować osłonę żarnika lampy UV?
Osłonę żarnika UV należy czyścić lub wymieniać w razie zaistnienia takiej potrzeby. Do większości lamp UV na rynku można zastosować uniwersalną instrukcję:
- Odłączyć zasilanie elektryczne
- Zamknąć przepływ wody do lampy UV
- Opróżnić komorę lampy UV
- Poczekać aż lampa UV się schłodzi
- Wyjąć żarnik lampy bakteriobójczej
- Odkręcić mufę
- Zdjąć z osłony podkładkę oraz uszczelkę
- Wysunąć rurę osłonową z korpusu lampy bakteriobójczej
- Wymienić pierścień uszczelniający oraz rurę osłonową
- Zamontować osłonę w obudowie lampy UV
- Wsunąć rurę osłonową do korpusu, założyć pierścień uszczelniający oraz podkładkę
- Uszczelnić układ poprzez dokręcenie mufy
- Otworzyć zawory odcinające, sprawdzić układ pod ciśnieniem