Pisałem już o tym kilkukrotnie i napiszę raz jeszcze. Temat zanieczyszczeń mikrobiologicznych jest na topie. W Internecie pojawia się coraz więcej pytań dotyczących bakterii w wodzie oraz możliwości ich usunięcia. Jak bardzo zagrażają ludzkiemu zdrowiu i jakie szkody mogą wywołać w organizmie? W 2003 i 2004 roku zrealizowano badania na terenie Polski. W tamtych latach przeprowadzono badania fizyczno-chemiczne wody. Próba obejmowała indywidualne studnie, które miały być jedynym lub dodatkowym źródłem wody do spożywania. Wyniki były zaskakujące. Aż 90% studni nie spełniało wymagań zapisanych przez Ministra Zdrowia w rozporządzeniu dotyczącym jakości wody pitnej i dozwolonych wartości zanieczyszczeń w niej obecnych. Być może po ponad 10 latach sytuacja wygląda lepiej, jednak w wielu miejscach nadal występuje problem z nadmiarem bakterii obecnych w wodzie. Głównym powodem takiej sytuacji nadal jest niska świadomość właścicieli na temat obowiązujących norm dotyczących budowy i odpowiedniego zabezpieczenia studni. Niewłaściwa budowa szamb, opryski i nawozy stosowane w pobliżu źródła czerpania wody to kolejne zaniedbania, które można dopisać do listy nieprawidłowości. Oprócz tego przyczyną może być nieregularne, niedokładne odkażanie studni, budowanie płytkich studni, obecność żelaza w cieczy. Aby dokładnie zapoznać się z dopuszczalnymi wartościami zanieczyszczeń w wodzie, warto przeczytać Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015 roku w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Poniżej charakterystyka najpopularniejszych odmian bakterii występujących w wodzie.
Bakterie mikroflory jelitowej
Wśród drobnoustrojów znajdujących się w wodzie można wymienić: krętki z rodzaju Leptospira, które mogą wywoływać żółtaczkę bakteryjną, przecinkowiec cholery wywołujący cholerę, pałeczki z rodzaju Shigella odpowiedzialne za czerwonkę bakteryjną, pałeczki Salmonella. Ostatnie bakterie mogą powodować bardzo ciężką do przebycia chorobę zwaną durem brzusznym. Należy zaznaczyć, ze obecność powyższych bakterii w organizmie nie jest niczym złym, pod warunkiem, ze bytują one w przewodzie pokarmowym. Jeżeli jednak przedostaną się do innych narządów stają się niebezpieczne dla zdrowia. Oprócz tego w wodzie ze studni mogą znajdować się: wirusy, pierwotniaki.
Bakterie z grupy E. coli
Bakterie z tej grupy noszą taką nazwę i są zaliczane do jednej „rodziny” z powodu ich podobieństwa fizycznego oraz biochemicznego. Bakterie te zazwyczaj znajdują się w jelicie grubym u ludzi, a także zwierząt. Do wody trafiają poprzez jej kontakt ze ściekami, glebą lub rozkładającymi się resztkami pochodzącymi od roślin. Obecność nawet niewielkiej ilości bakterii coli w wodzie niemal natychmiastowo eliminuje ją, jako źródło wody pitnej. Odkrycie ich w wodzie świadczy zazwyczaj o tym, że bytują tam też o wiele groźniejsze bakterie. Do grupy bakterii coli można zaliczyć: Citrobacter, Klebsiella, Proteus, Enterobacter, Escherichia.
Escherichia E. coli
Bakteria, która zasiedlając ludzkie i zwierzęce jelita ma raczej działanie dobroczynne, ponieważ odgrywa znaczącą rolę w rozkładzie pokarmu, bierze udział w produkcji witamin K oraz witamin z grupy B. Jej obecność w wodzie to znak, ze została skażona odchodami. To bakteria, która nie jest w stanie długo przetrwać w wodzie, więc jej odkrycie świadczy o tym, że do skażenia musiało dojść stosunkowo niedawno. W niektórych przypadkach bakterie e coli mogą wywoływać biegunki, chorobę układu moczowego, a nawet zapalenie opon mózgowych, na które najbardziej narażone są noworodki.
Pozostałe drobnoustroje
Jeżeli w wodzie podczas analizy okaże się, że występuje ich duża ilość, są wskaźnikiem zanieczyszczenia organicznego. Do grupy mikroorganizmów zaliczane są drobnoustroje naturalnie bytujące w wodzie i glebie. Ich głównym zadaniem jest rozkład materii organicznej. Często mikroorganizmy biorą udział w procesach uzdatniania wody: utleniają materię organiczną, usuwają mangan, siarczan oraz żelazo, likwidują azot amonowy. Pseudomanas aeruginosa to bakterie, które bytują w przestrzeni miedzy wodą, a powierzchnią bogatą w tlen. Pałeczki Pseudomanas najszybciej rozmnażają się w temperaturze 15 – 30 stopni Celsjusza. W wodzie potrafią przetrwać przez bardzo długi okres, a przy tym są uodpornione na dezynfekcję. Ich nadmiar wywołuje u ludzi: zapalenie ucha środkowego, problemy z układem nerwowym oraz oddechowym. Innym mikroorganizmem zaliczanym do tej grupy jest Clostridium perfringers. Są to bakterie przystosowane do funkcjonowania w wodzie i tak, jak opisane wcześniej Pseudomanas bardzo odporne na dezynfekcję. Mogą wywoływać zatrucia układu pokarmowego. Badacze, którzy wykryją je w próbkach wody są przekonani o nawracających lub sporadycznych skażeniach w danym miejscu. Na tego typu mikroorganizmy nie działa nawet chlorowanie, toteż polecaną metodą usuwania ich z wody jest promieniowanie ultrafioletowe.
Inne zanieczyszczenia
Wyżej opisane bakterie najczęściej występują w wodach podziemnych. Należy pamiętać, że oprócz nich w cieczy mogą znajdować się inne groźne dla zdrowia ludzkiego zanieczyszczenia. Aby poznać dokładny skład wody ze swojego ujęcia, a także upewnić się, czy nie zagrażają nam jakiekolwiek drobnoustroje zaleca się regularne przeprowadzanie profesjonalnej analizy wody. Tylko ona może przyczynić się do szybkiej i prawidłowej reakcji na ewentualne problemy związane ze stanem wody pitnej pochodzącej ze studni głębinowej.
