Siarczany to jedne z podstawowych anionów występujących naturalnie w wodzie. Wysokie stężenie siarczanów powoduje podwyższenie przewodności wody i może działać korodująco na metale. Najskuteczniejsza metoda usuwania siarczanów z wody to odwrócona osmoza lub wymiana jonowa na specjalistycznym złożu.
Spis treści:
- Siarczany w wodzie – co warto wiedzieć?
- Dlaczego należy usuwać siarczany z wody?
- Technologie usuwania siarczanów z wody
- Usuwanie siarczanów z wody – przegląd urządzeń
- Jak usunąć siarczany z wody – podsumowanie
Siarczany w wodzie – co warto wiedzieć?
Siarczany, obok chlorków i węglanów, klasyfikuje się jako najbardziej rozpowszechnione aniony w wodach naturalnych. Ich największym źródłem jest wymywanie skał osadowych, wyługowanie gleby oraz utlenianie siarczków metali ciężkich. W przypadku wód powierzchniowych siarczany mogą pochodzić ze spływających ścieków miejskich oraz przemysłowych spływających. Do obecności tego zanieczyszczenia przyczyniają się szczególnie fabryki kwasu siarkowego i sztucznego jedwabiu, farbiarnie, przemysł metalowy, niektóre gałęzie przemysłu chemicznego oraz działalność kopalni. Oprócz tego siarczany mogą przedostawać się do wody poprzez opady atmosferyczne wsiąkające do gleby, a następnie wędrujące do wody głębinowej.
Wody naturalne całkowicie pozbawione siarczanów spotyka się bardzo rzadko i są one charakterystyczne dla złóż ropy naftowej. Pod wpływem aktywności bakterii, siarczany mogą też zostać przekształcane w siarkowodór. Dochodzi do tego zazwyczaj w przypadku źródeł silnie zanieczyszczonych i pozbawionych rozpuszczonego tlenu bądź w wodach morskich na dużych głębokościach.
Normy wody pitnej zgodne z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi podają maksymalne stężenie siarczanów w wodzie na poziomie 250 mg/l.
Dlaczego należy usuwać siarczany z wody?
Siarczany w wodzie występujące w parze z dużą ilością jonów wapnia i magnezu nadają wodzie twardość niewęglanową. Twarda woda w domu oznacza z kolei problemy z twardym, kamiennym osadem na wszystkich zwilżanych nią powierzchniach. Jeśli stężenie siarczanów w wodzie przekracza dopuszczalne normy, wówczas kranówka może się charakteryzować nieprzyjemnym, gorzkim smakiem. Woda bogata w siarczany podrażnia układ pokarmowy i działa przeczyszczająco, szczególnie w przypadku osób o wrażliwym układzie pokarmowym. To jednak nie wszystko.
Duże stężenie siarczanów w wodzie obniża również efektywność prania. Na tkaninach mogą pojawiać się plamy, a działanie wybielaczy jest wówczas mocno ograniczone. Negatywny wpływ siarczanów na skuteczność środków odplamiających wiąże się z potrzebą stosowania większej ilości detergentów, co jest nie tylko mało ekonomiczne, ale też szkodliwe dla środowiska naturalnego. Siarczany w wodzie mogą również prowadzić do problemów związanych z zarastaniem światła rur w instalacji, przez co spada jej ogólna wydajność, a w skrajnych przypadkach może dochodzić do miejscowych przegrzań lub niedogrzań.
Zdarza się niekiedy, że woda z kranu ma brzydki zapach. Wbrew pozorom to nie siarczany są temu winne. W takim przypadku trzeba wiedzieć, jak usunąć siarkowodór z wody, bo to on odpowiada za wątpliwy aromat zgniłych jaj.
Piotr Pisarski
Woda bogata w siarczany jest również mocno niepożądana w sektorach przemysłowych, między innymi ze względu na podwyższoną przewodność. Siarczan wapniowy może również prowadzić do problemów związanych z prawidłowym działaniem kotłów parowych. Wody stosowane w budownictwie do przygotowywania zapraw i betonu także nie powinny zawierać wysokich stężeń siarczanów. Duże stężenie tych anionów prowadzi do korozji siarczanowej betonu oraz konstrukcji żelbetonowych.
Korozja siarczanowa betonu to proces, w którym tworzą się złożone związki wapnia, np. sole Devala. Powstają one w wyniku reakcji zachodzącej między wapnem w cemencie a siarczanami obecnymi w wodzie, z której została wyprodukowana zaprawa. W efekcie następuje krystalizacja gipsu w porach betonu i znaczny wzrost jego objętości, co w konsekwencji powoduje duże naprężenia obniżające wytrzymałość betonu.
Siarczany w wodzie pitnej – czy są szkodliwe?
Choć siarczany w wodzie użytkowej i spożywanej na co dzień są zjawiskiem wysoce niekorzystnym, ich obecność bywa pożądana w leczniczych wodach mineralnych. Źródłem anionów są wówczas skały osadowe zawierające sole kwasu siarkowego, a także cenne minerały, takie jak wapń, magnez, czy potas. Jeśli taka woda jest stosowana w sposób prawidłowy, może korzystnie oddziaływać na układ pokarmowy i trawienie. Siarczany przyspieszają perystaltykę jelit i stymulują pracę wątroby. Woda pomoże w zwalczaniu zaparć lub niestrawności. Do tego przyjmowana w odpowiednich dawkach wspomaga łagodzenie stanów zapalnych układu moczowego oraz nieżytu jelit. W niektórych przypadkach może zwiększać aktywność insuliny, co jest pomocne we wczesnym i średnim stadium cukrzycy typu II. Spożywanie wody mineralnej z wysoką zawartością siarczanów powinno być jednak uzasadnione medycznie i musi się odbywać pod kontrolą lekarza.
Wody mineralnej o zawartości siarczanów powyżej 250 mg/l powinny szczególnie unikać osoby cierpiące z powodu niewydolności nerek i schorzeń sercowo-naczyniowych, a także pacjenci z ostrymi stanami zapalnymi w układzie pokarmowym.
Technologie usuwania siarczanów z wody
Usuwanie siarczanów z wody może się odbywać na dwa sposoby – centralnie przy użyciu specjalnej kolumny filtracyjnej lub punktowo z zastosowaniem systemów odwróconej osmozy.
Jeśli obecności siarczanów w wodzie towarzyszy duże stężenie azotanów, wówczas doskonale sprawdzają się stacje do azotanów na cały dom. Urządzenia tego typu działają na zasadzie wymiany jonowej na specjalnie dobranym złożu. Podobnie jak w przypadku azotanów, problem siarczanów w wodzie rozwiąże także proces odwróconej osmozy. Ponieważ odwrócona osmoza pozbawia wodę wszelkich zanieczyszczeń o średnicy większych od 0,0001 mikrona (komórki bakteryjne mają wielkość średnio 1 mikron), po zakończeniu filtracji jest ona krystalicznie czysta. Ponieważ dobór najbardziej optymalnej metody nie zawsze wydaje się oczywisty, warto w tej kwestii poprosić o pomoc eksperta.
Usuwanie siarczanów z wody – przegląd urządzeń
Na rynku dostępne są rozmaite urządzenia, dzięki którym można usunąć siarczany z wody. Różnią się one między sobą nie tylko skutecznością, ale też budową i funkcjami dodatkowymi. Wybór konkretnego rozwiązania wynika jednak przede wszystkim od potrzeb przyszłego użytkownika oraz przeznaczenia kranówki.
Centralna stacja uzdatniania wody
Aby usunąć siarczany z wody w całym domu, należy zainstalować centralną stację uzdatniania wody. W tej kategorii produktów świetne recenzje zbiera seria Ecoperla Nitratower obejmująca trzy stacje do azotanów zaprojektowane przez doświadczonych inżynierów. Urządzenia działają praktycznie bezobsługowo, a za automatyczną regenerację odpowiada głowica sterująca od renomowanego producenta. Dobór optymalnej pojemności złoża jest uzależniony od stopnia zanieczyszczenia oraz zapotrzebowania na wodę.
Oprócz skuteczności, w urządzeniach do uzdatniania wody cenię również niskie koszty eksploatacji. W przypadku Ecoperla Nitratower o domowe oszczędności dba Ecoperla Smart System.
Piotr Pisarski
Ecoperla Nitratower to idealne rozwiązanie dla każdego świadomego konsumenta, który chce jak najdłużej cieszyć się zdrowiem. W dodatku stanowi idealną odpowiedź na pytanie – jak usunąć azotany z wody, jeśli występują w niej razem z siarczanami.
Filtr kuchenny
Siarczany znajdujące się w wodzie pitnej można wyeliminować montując filtry kuchenne. W tym kontekście najlepiej sprawdzi się odwrócona osmoza, która wyeliminuje do 99 proc. wszystkich zanieczyszczeń, w tym szkodliwych dla zdrowia drobnoustrojów.
Osoby, których nie przekonuje picie wody pozbawionej naturalnych minerałów mogą zainstalować filtr kuchenny Ecoperla Rosa z wkładem rewitalizującym Ecoperla Elixir, który wzbogaci kranówkę w magnez oraz podniesie jej pH do alkalicznego poziomu. W małej kuchni, gdzie liczy się każdy centymetr powierzchni, doskonale sprawdzi się natomiast odwrócona osmoza bez zbiornika. Warto także rozważyć zakup systemu odwróconej osmozy Atlas Filtri OASIS Sanic z antybakteryjną powłoką Microban®, która działa w oparciu o właściwości srebra oraz triklosanu.
Jak usunąć siarczany z wody – podsumowanie
Pomimo tego, że siarczany w wodzie mineralnej w określonych przypadkach mogą być wskazane dla zdrowia, ich obecność jest zazwyczaj niepożądana w kontekście codziennego spożycia oraz funkcjonowania urządzeń domowych. Na szczęście istnieją łatwo dostępne i skuteczne metody usuwania siarczanów z wody. W warunkach domowych może się odbywać na złożu jonowymiennym lub na membranie osmotycznej. Wybierając najbardziej optymalne rozwiązanie dla swojej rodziny, postaw na urządzenia od sprawdzonych producentów.
