Zestaw hydroforowy stanowi doskonały sposób wsparcia instalacji wodnej. To dzięki niemu możliwe jest zapewnienie stałego ciśnienia wody w sieci wodociągowej. Na rynku możemy spotkać się z dwoma rodzajami zbiorników ciśnieniowych: hydroforami ocynkowanymi i przeponowymi. Który z nich wybrać? Czy rodzaj hydroforu ma znacznie, jeśli jest konieczne uzdatnianie wody?
Dzisiejszy artykuł chciałbym poświęcić tematowi doboru zbiornika hydroforowego. Wiele osób nie bierze pod uwagę, że jego rodzaj może mieć niebagatelny wpływ na możliwość doboru stacji uzdatniania wody. Zanim jednak do tego przejdziemy, kilka najważniejszych faktów dotyczących hydroforów ocynkowanych i przeponowych.
Do czego służą zbiorniki hydroforowe?
Urządzenia potocznie nazywane hydroforami to w rzeczywistości zespół urządzeń, których zadaniem jest zapewnienie stałego ciśnienia oraz zwiększenie czynnej objętości w instalacji wodociągowej. Dzięki temu znacząco wzrasta żywotność instalacji, w tym jednego z najważniejszych i najbardziej narażonych na awarię elementów – pomp (hydrofor ogranicza potrzebę częstego załączania się pomp).
Zbiorniki ciśnieniowe są z powodzeniem wykorzystywane w gospodarstwach domowych, domkach letniskowych, gospodarstwach rolnych, ogrodniczych.
Każdy zestaw hydroforowy składa się z następujących komponentów:
- Hydrofor – zbiornik ciśnieniowy częściowo wypełniony wodą, a częściowo powietrzem
- Manometr – odpowiada za pomiar ciśnienia
- Pompa wirnikowa – komponent napędzany silnikiem elektrycznym
- Presostat – automat do włączania i wyłączania zasilania elektrycznego, jest sterowany pneumatycznie
- Zawory – odcinające, zwrotne oraz bezpieczeństwa
Hydrofory są najczęściej montowane w pomieszczeniach gospodarczych, piwnicach, kotłowniach. Dzięki temu użytkownicy tych urządzeń minimalizują ryzyko zamarzania bądź nadmiernego nagrzewania się wody obecnej wewnątrz.
Zbiorniki ciśnieniowe są bardzo popularne ze względu na kilka zalet ważnych z punktu widzenia użytkownika. Przede wszystkim chodzi tu o bardzo niskie koszty budowy, utrzymania i obsługi systemu. Ponadto nie trzeba im poświęcać wiele uwagi.
Jak w każdym przypadku, i tu znajdą się również pewne wady. Przede wszystkim minusem jest brak możliwości gromadzenia wody. Ta mogłaby przydać się na przykład w przypadku wystąpienia pożaru. Oprócz tego za wadę uznaje się uzależnienie działania od dopływu prądu elektrycznego. W niektórych miejscowościach mogą zdarzać się przerwy w dostawie prądu, a to stanowi kłopot.
Zasada działania hydroforów
Hydrofory ocynkowane oraz przeponowe działają na tej samej zasadzie. Różnica polega na sposobie przechowywania wody oraz metodzie podłączenia do instalacji.
Pompa wtłacza wodę z sieci do zbiornika hydroforowego. Jej pracę oraz częstotliwość załączania kontroluje presostat, który mierzy ciśnienie znajdujące się wewnątrz zbiornika ciśnieniowego. W zależności od tego, co wskazuje presostat, pompa załącza się lub wyłącza.
W każdym zbiorniku hydroforowym zaznaczono możliwy minimalny i maksymalny poziom wody. Nad jej zwierciadłem znajduje się poduszka sprężonego powietrza. W wyniku poboru wody do sieci ten element ulega rozprężeniu. W tym samym czasie ciśnienie wewnątrz zbiornika zaczyna spadać aż do wartości minimalnej. Kiedy ją osiągnie, załącza się pompa, która znowu zaczyna tłoczyć wodę do zbiornika ciśnieniowego aż do momentu uzyskania ciśnienia maksymalnego. W momencie osiągnięcia górnego pułapu pompa wyłącza się.
Potem cały cykl zaczyna się od początku. Woda znów jest pobierana do sieci, co powoduje spadek ciśnienia, itd.
Wydajność pompy powinna być dobrana w taki sposób, aby odpowiadała najwyższemu godzinowemu poborowi wody. Z kolei wielkość zbiornika hydroforowego należy dobrać do realnej ilości zużywanej wody.
Każda pompa ma określoną ilość uruchomień w ciągu godziny. Jeśli dobierzemy za mały zbiornik ciśnieniowy w stosunku do zużycia wody, pompa będzie musiała się bardzo często załączać. Skutkiem takiej sytuacji są uszkodzenia, awarie i znaczne skrócenie żywotności tego komponentu.
Hydrofor ocynkowany
Hydroforowe zbiorniki ocynkowane mają znacznie większe pojemności od hydroforów przeponowych. Ich działanie zostało właściwie przedstawione powyżej. Wewnątrz posiadają komorę sprężonego powietrza i część na wodę. Można je stosować zarówno z pompą ssącą, jak i z głębinową.
Najczęściej występujące pojemności to: 100l, 150l, 200l, 300l, 500l, 1000l, 1500l. Na szczególne potrzeby są także tworzone zbiorniki o pojemności nawet 10 000l.
Plusy zastosowania
Niewątpliwą zaletą jest spory wybór pojemności.
Brak gumowej przepony minimalizuje koszty eksploatacji i wymiany części. Jest to równoznaczne z brakiem elementu, który z czasem mógłby się zużyć i zwyczajnie pęknąć.
Minusy zastosowania
W zbiornikach tego typu magazynowana woda ma bezpośredni kontakt ze ściankami zbiornika.
Hydrofory ocynkowane w większości przypadków nie posiadają żadnej powłoki, która ochroniłaby je przed korozją. Jeśli użytkownik zdecyduje się na montaż takiego urządzenia w bardzo wilgotnym miejscu, z czasem może zacząć dochodzić do wycieków z wnętrza zbiornika.
Brak przepony wewnątrz zbiornika jest związany z potrzebą regularnego uzupełniania powietrza w zbiorniku hydroforowym. Bez tego komponentu powietrze powoli rozpuszcza się w wodzie i z czasem zaczyna go ubywać.
W związku z tym należy spuścić wodę ze zbiornika i przez wentyl dopompować brakujące powietrze aż do momentu osiągnięcia odpowiedniego ciśnienia. Ta wartość jest uzależniona od pojemności hydroforu ocynkowanego.
Ponadto za minusy spora część osób uznaje potrzebę przygotowania na montaż pomieszczenia z utwardzoną podstawą do pompy oraz brak możliwości przeniesienia ze względu na cechy konstrukcyjne.
Hydrofor przeponowy
Zbiorniki hydroforowe przeponowe różnią się nieco budową od ocynkowanych. Wewnątrz zbiornika ciśnieniowego zamontowana jest membrana inaczej zwana przeponą. Ten element rozdziela przestrzeń zbiornika na dwie części.
Wewnątrz przepony magazynowana jest woda, natomiast między zewnętrzną ścianą membrany, a wewnętrzną ścianą zbiornika tworzy się wolna przestrzeń, którą wypełnia powietrze wtłoczone fabrycznie pod odpowiednim ciśnieniem.
Hydrofory przeponowe występują w o wiele mniejszych pojemnościach niż ocynkowane. Najczęściej jest to: 20, 50, 100l.
Plusy zastosowania
Wielu zauważa, że praca hydroforów membranowych jest znacznie cichsza niż ocynkowanych. W dodatku są urządzeniami o wiele bardziej mobilnymi, ponieważ pompa wraz z osprzętem mogą być zamontowane na zbiorniku. Inne zalety to:
- Woda nie ma kontaktu ze ściankami zbiornika
- Urządzenie od razu jest gotowe do działania
- Ograniczone prawdopodobieństwo wystąpienia korozji
Minusy zastosowania
Co prawda w hydroforach membranowych nie trzeba dopompowywać powietrza tak często jak w zbiornikach ocynkowanych, jednak może zdarzyć się, ze taki proces będzie potrzebny.
Przyszły właściciel tego typu urządzenia musi liczyć się z okresową wymianą gumowej przepony. Podczas pracy ten element jest narażony na ciągłe naprężenia spowodowane przez wpływającą i wypływającą wodę
Pęknięcie membrany może zostać spowodowane zmęczeniem materiału lub bardzo kiepską jakością wody przepływającej przez hydrofor (chodzi tu głównie o duże stężenia żelaza i manganu).
Wybór hydrofora a uzdatnianie wody
Jeżeli istnieje prawdopodobieństwo, że w użytkowanej wodzie wystąpiły jakiekolwiek przekroczenia, najlepiej wstrzymać się z wyborem zbiornika hydroforowego!
Zanim jeszcze rozplanuje się elementy instalacji wodnej i je zakupi, najlepiej przeprowadzić analizę wody. Składu wody z własnego ujęcia nigdy nie można być pewnym. W końcu nikt nie kontroluje jej jakości, toteż mogą zdarzyć się sytuacje, że będzie idealnie mieściła się w normach, a z drugiej strony są mi znane przypadki, gdzie przekroczeń zdarza się kilka, a w dodatku obecne są bakterie.
Informacje o badaniu wody, jego kosztach i miejscach, w których można je zlecić, przeczytacie w artykule: Badanie wody ze studni – gdzie zrobić? Ile kosztuje?
Jednymi z najczęściej wykrywanych przekroczeń są te związane z żelazem i manganem. Niewątpliwie obie substancje potrafią dać się we znaki, a skutki stosowania zażelazionej i zamanganionej wody są nie tylko widoczne gołym okiem, ale i nieznośne. O tym, co może się stać przy takich przekroczeniach można dowiedzieć się z artykułu: Czy zażelaziona woda jest szkodliwa?
Istnieje wiele metod na usuwanie żelaza i manganu z wody (potwierdzenie znajdziecie w tekstach: Jak usunąć żelazo z wody? oraz Jak usunąć mangan z wody?), jednak nie każda z nich sprawdzi się przy dużych przekroczeniach tych substancji i sporym zużyciu wody.
Metodę uzdatniania wody dobiera się najczęściej na podstawie parametrów takich jak: stężenie żelaza, stężenie manganu, odczyn pH, utlenialność, zasadowość, barwa, mętność, występowanie jonu amonowego.
Niezależnie od tego, w jaki sposób rozkładają się te wartości, z niechcianymi przekroczeniami można poradzić sobie za sprawą odżelaziaczy i odmanganiaczy takich jak Ecoperla Ironitower M oraz Ecoperla Sanitower M.
Wymaganiem do ich zastosowania jest jednak posiadanie bezprzeponowego hydroforu oraz zwężki napowietrzającej (oba służą w instalacji do natleniania wody). Przy zastosowaniu tych komponentów dochodzi do stosunkowo długiego napowietrzania wody. Warto pamiętać, że im większe natlenienie, tym skuteczniejsze wytrącanie się substancji. Cały proces wygląda następująco:
Użycie tak niezawodnej i wydajnej metody nie będzie jednak możliwe przy hydroforze membranowym. Tutaj alternatywą może być Ecoperla Oxytower, który współpracuje z tego typu zbiornikami ciśnieniowymi. Cały proces aeracji zachodzi w tym przypadku wewnątrz urządzenia i nie są potrzebne żadne zewnętrzne, dodatkowe elementy.
Należy mieć jednak na uwadze, że nie usunie każdych przekroczeń, woda musi mieć odpowiedni odczyn pH, a samo natlenianie może okazać się w niektórych przypadkach za krótkie, by uzyskać dobre efekty filtracji wody.
O sposobie usuwania żelaza i manganu z wody za sprawą wstępnego napowietrzania przeczytacie między innymi w artykule: Jak działa odżelaziacz wody?
Jeśli woda ma niekorzystny zapach i najprawdopodobniej przyczyną jest siarkowodór, rodzaj hydroforu również będzie miał znacznie. Przy takich przekroczeniach bezsprzecznie należy zamontować hydrofor bezprzeponowy.
Poczekaj na wyniki analizy wody!
Podkreślę jeszcze raz, że wstrzymanie się z decyzją o wyborze hydroforu do momentu otrzymania analizy wody daje o wiele większe pole manewru i zastosowania naprawdę dobrych i optymalnych metod, które zadziałają w stu procentach bez konieczności kombinowania.
Nie zawsze musi być tak, że potrzebny będzie bardzo wydajny układ koniecznie z hydroforem ocynkowanym, jednak z doświadczenia wiem, że często to najlepsza propozycja z możliwych. Nie chodzi tu tylko o działanie, ale też względy ekonomiczne i wygodę użytkowania.
