Nanofiltracja (w skrócie NF) to proces filtracji membranowej, przy czym jego siłą napędową jest ciśnienie transmembranowe, czyli różnica ciśnień pomiędzy dwoma stronami membrany. Choć nanofiltracja posiada pewne cechy odwróconej osmozy (RO), pod względem dokładności znacznie jej ustępuje. Co to oznacza w praktyce? W jakim przypadku nanofiltracja może stanowić alternatywę dla systemu odwróconej osmozy? Kiedy warto sięgnąć po inne rozwiązania?
Co to jest nanofiltracja?
Nanofiltracja, jako jedna z metod uzdatniania wody, “zadebiutowała” na rynku dość późno, bo dopiero w latach 80-tych XX wieku. Podobnie jak odwrócona osmoza, nanofiltracja jest ciśnieniowym procesem membranowym (membrana półprzepuszczalna), jednak wykorzystuje w działaniu również efekt siłowy charakterystyczny dla ultrafiltracji.
Membrana nanofiltracyjna posiada pory o większej średnicy w stosunku do membrany osmotycznej, a co za tym idzie jest od niej mniej dokładna – likwiduje jony wielowartościowe, ale przepuszcza te jednowartościowe. Wielkość separowanych substancji w przypadku nanofiltracji wynosi 0,001 mikrona, natomiast w odwróconej osmozie ta wartość to około 0,0001 mikrona. Z wody usuwane są azotany, pestycydy, bakterie, wirusy, a także metale ciężkie.
Z drugiej strony, system filtracyjny z membraną NF nie eliminuje minerałów, takich jak wapń i magnez. Ponieważ duże stężenie tych pierwiastków odpowiada za wysoki stopień twardości, nanofiltracja nie zmiękcza wody, w takim stopniu jak robi to odwrócona osmoza. W praktyce oznacza to, że korzystanie z systemów nanofiltracji nie eliminuje problemu kamienia kotłowego osadzającego się w czajniku, wewnątrz sprzętów AGD, czy na powierzchni armatury. W systemach nanofiltracji nie ma natomiast konieczności stosowania mineralizatora, ponieważ w wodzie pozostają minerały. Przeczytaj: Co warto wiedzieć o nanofiltracji?
Z czego składa się klasyczny system NF?
Systemy do nanofiltracji to urządzenia wielostopniowe. Najważniejszym podzespołem jest oczywiście membrana NF, ale oprócz tego producenci dodają filtry wstępne, które uzdatniają wodę przed podaniem jej do membrany. Opcjonalnie w niektórych systemach pojawiają się też filtry po membranie NF (tzw. postfiltracja). Z kolei oprzyrządowanie wspomagające do systemów nanofiltracji to zazwyczaj opcjonalny zbiornik ciśnieniowy, ogranicznik przepływu (zmniejszający odrzut wody), przyłącze odrzutu wody do kanalizacji, wylewka, a niekiedy również pompa podnosząca ciśnienie.
Świetnym przykładem urządzenia z membraną NF jest nowoczesny filtr kuchenny polskiej marki – Ecoperla Nano obejmujący:
- Wkład mechaniczny, który eliminuje zanieczyszczenia stałe
- Wkład węglowy sypki, który usuwa chlor oraz metale ciężkie
- Wkład węglowy prasowany, który usuwa pył węglowy i doczyszcza wodę
- Membrana nanofiltracyjna, która zatrzymuje bakterie, wirusy oraz delikatnie redukuje stopień twardości wody i TDS
- Wkład węglowy szlifujący, który poprawia smak oraz zapach wody
Jeśli chcesz sprawdzić, czy taka nanofiltracja to na pewno dobre rozwiązanie, przyda Ci się recenzja systemu nanofiltracji Ecoperla Nano.
Czy różni się nanofiltracja od odwróconej osmozy?
Jako metoda uzdatniania wody, odwrócona osmoza funkcjonuje na rynku znacznie dłużej niż nanofiltracja. Historia tego procesu wiąże się z odkryciem zjawiska naturalnej osmozy, a sama metoda początkowo była wykorzystywana do odsalania wody. Aktualnie filtry odwróconej osmozy to jedne z najchętniej kupowanych systemów uzdatniania wody do użytku domowego. Jak działa odwrócona osmoza tłumaczy dokładnie ekspertka marki Ecoperla na zamieszczonym poniżej filmie. Zachęcam do zapoznania się z jego treścią.
Membrana osmotyczna oczyszcza wodę na poziomie molekularnym, usuwając z niej mikroorganizmy i związki chemiczne z dokładnością do pojedynczych jonów. Eliminuje tym samym twardość wody zmiękczając ją do zera. Ponieważ woda po osmozie nie zawiera żadnych minerałów, producenci nowoczesnych systemów uzdatniania oferują także specjalne wkłady mineralizujące przeznaczone do systemów odwróconej osmozy. O tym, czy można pić wodę po odwróconej osmozie pisałem już wcześniej. Tym razem zachęcam do zapoznania się z recenzją Ecoperla Elixir – nowoczesnego wkładu rewitalizującego dopasowanego do większości modeli systemów odwróconej osmozy, nanofiltracji i ultrafiltracji dostępnych na rynku.
Choć w kontekście odrzutu roztworu do kanalizacji, nanofiltracja ma zdecydowaną przewagę nad odwróconą osmozą, nieustannie trwają prace nad metodami, za pomocą których można zmniejszyć straty, a popularność odwróconej osmozy stale rośnie.
Nanofiltracja czy odwrócona osmoza – co wybrać?
Zarówno nanofiltrację, jak i filtr odwróconej osmozy można stosować w gospodarstwach domowych. Przed zakupem konkretnego filtra, warto jednak wziąć pod uwagę kilka istotnych kwestii, z których najważniejsza to przeznaczenie danego systemu filtracyjnego.
Jeżeli woda ma być poddawana procesowi jonizacji, wówczas lepszym wyborem jest nanofiltracja. Woda po odwróconej osmozie nie nadaje się do jonizatorów ze względu na brak przewodności. Z kolei do przyrządzania napojów oraz potraw na bazie kranówki znacznie lepiej sprawdzi się system odwróconej osmozy.
Do procesu nanofiltracji potrzebne jest znacznie niższe ciśnienie, co czyni ten proces bardziej ekonomicznym pod względem zużycia energii. W porównaniu do systemów odwróconej osmozy, nanofiltracja charakteryzuje się także mniejszym o połowę odrzutem wody do kanalizacji. Z drugiej jednak strony, mniejszy odrzut do kanalizacji to pokłosie mniej dokładnej filtracji, o czym z pewnością nie wolno zapominać.
Czy warto zamontować filtr kuchenny z nanofiltracją?
Niemal 99% wody zużywanej w typowym gospodarstwie domowym stosuje się do celów typowo bytowych, takich jak pranie, mycie, czy spłukiwanie toalety. Dla zakładów wodociągowych jest zatem niemożliwe, a czasem po prostu mało ekonomiczne, aby dostarczać idealnie czystą wodę do każdego odbiorcy. Nic zatem dziwnego, że kranówka pozostawia wiele do życzenia, zarówno w kwestii jakości, jak i walorów organoleptycznych. Można to na szczęście zmienić na własną rękę decydując się na montaż odpowiedniego systemu filtracyjnego.
Nanofiltracja nie usuwa związków mineralnych zawartych w wodzie, więc kranówka po takim filtrze jest nie tylko czysta, ale przede wszystkim smaczna. Mocnym argumentem, który przemawia za wyborem systemu nanofiltracji są także niższe koszty eksploatacji (ze względu na mniejszy odrzut wody) w porównaniu do odwróconej osmozy i znacznie lepsza jakość wody w odniesieniu do ultrafiltracji. Decydując się na takie rozwiązanie, postaw na filtr kuchenny od sprawdzonego dostawcy. Jeśli nie wiesz, czy nanofiltracja to dobre rozwiązanie dla Ciebie, skontaktuj się ze mną.